اتاق تاریک (Darkroom) عکاسی: چند نکته ساده ولی مهم که باید بدانید!

میلاد حیدریآخرین به روز رسانی: 12 اردیبهشت 1403

0 خواندن این مطلب 7 دقیقه زمان میبرد

اگر مثل بیشتر عکاسان امروزی، دوربین دیجیتالی دارید، عکس‌هایتان را باید در برنامه دارک روم کامپیوتر ادیت کنید و یا در لابراتوار عکاسی ظاهر کنید. بیشتر عکاسانِ عکس‌های سیاه‌وسفید (هنوز هم بعضی‌ها از این عکس‌ها استفاده می‌کنند)، از لابراتوارهای عکاسی برای این کار استفاده می‌کنند، از طرفی دیگر بعضی‌ها احساس می‌کنند خودشان از پس این کار برمی‌آیند. اگر خودتان اتاق تاریک (دارک روم) داشته باشید می‌توانید هم در زمان و هم در هزینه صرفه‌جویی کنید.

کلیات

اگر وقت کافی برای ادیت و پرینت عکس ندارید، می‌توانید از فیلترهای آماده سیاه‌وسفید مانند Kodak T400 CN یا Ilford XP2 استفاده کنید. این فیلترهای آماده سیاه‌وسفید با رنگی استاندارد طراحی‌شده‌اند و نتیجه‌ای همانند یک ساعت ادیت در فتوشاپ را می‌دهند، اما این عکس‌های سیاه‌وسفید به‌صورت نگاتیو هستند. می‌توانید این عکس‌ها را همانند سایر نگاتیوها چاپ کنید.

حتی می‌توانید این عکس‌ها را با برنامه کالرشاپ با رنگ‌های قرمز قهوه‌ای و یا آبی خاکستری چاپ کنید، اما باید انتظار عکسی با رنگ‌های کمی عجیب را داشته باشید (البته همیشه نه)، مگر اینکه چاپگر با برنامه کالرشاپ و نحوه چاپ این عکس‌ها به‌خوبی آشنا باشد و زمان کافی برای تنظیم رنگ‌ها و سایه‌ها بگذارد.

توی این پکهای فوق العاده، عکاسی و ویرایش عکس رو جوری یاد میگیری که تو هیچ کلاس آموزشی یا پک دیگه ای نه دیدی نه شنیدی! یه عکس عالی بگیر، با ویرایش زیباترش کن، همه رو انگشت به دهن کن یا اصلا ازش پول در بیار!

الزامات اتاق تاریک

تاریکی

رنگ اتاق تاریک باید سیاه باشد، اما داشتن تاریکی محض در خانه کمی سخت است، مخصوصاً اگر با اهداف دیگری هم از اتاقتان استفاده می‌کنید، مانند حمام یا آشپزخانه. یک حساب سرانگشتی برای محاسبه حداقل تاریکی موردنیاز اتاق این است که اگر اتاقتان به مدت پنج دقیقه در تاریکی مطلق باشد،به این معناست که اتاق شما تاریکی لازم را دارد.

عجیب است اما، ممکن است اتاقی که به مدت پنج دقیقه در تاریکی مطلق بود، بعد از گذشت بیست یا سی دقیقه با هاله‌های نور روشن شود. ببینید نور از کجا آمده است، معمولاً از اطراف در، پنجره‌ها، کاشی‌های سقف و یا حتی پریزهای برق نور می‌آید،بنابراین جلوی تمام این نورها را بگیرید. می‌توانید اطراف درها را با حوله بپوشانید و یا می‌توانید مقوا را در اندازه‌های مختلف ببرید و پنجره‌ها را با آن بپوشانید.

اگر بنا به هر دلیلی نمی‌توانید جلوی این نورها را بگیرید و نگران این هستید که عکس هایتان خراب شود، می‌توانید به‌راحتی مانعی برای ورود نور بسازید. برای این کار کارتریج فیلم را در یک جعبه مقوایی و یا چوبی قرار دهید و جعبه را پشت نور بگذارید. برای اطمینان بیشتر می‌توانید جعبه را با رنگ سیاه و مات رنگ کنید و یک پرده سنگین مخملی سیاه،روی در جعبه بیاندازید.

دو محیط جدا برای عکاسی داشته باشید، یکی خشک و دیگری خیس

معمولاً در هر اتاق تاریک در یک سمت دیوار، یک میز و یا کمد برای کاغذ و مقواهای بزرگ و سایر تجهیزات وجود دارد (بخش خشک) و در سمت مقابل، میز و کمد دیگری برای انجام فرایند چاپ و همچنین سینی و سینک قرار دارد (بخش خیس). جدا بودن این دو بخش باعث می‌شود آب به فیلم و کاغذهای عکاسی نپاشد.

با این اپلیکیشن ساده، هر زبانی رو فقط با روزانه 5 دقیقه گوش دادن، توی 80 روز مثل بلبل حرف بزن! بهترین متد روز، همزمان تقویت حافظه، آموزش تصویری با کمترین قیمت ممکن!

اگر می‌خواهید فضایی تخصصی داشته باشید، تمام تلاش خود را بکنید تا این دو بخشِ خشک و خیس از هم جدا باشند. اگر فقط یک‌گوشه برای کار کردن دارید، سعی کنید شی‌ء کوچکی بین بخش خیس و خشک قرار دهید تا تجهیزات و کاغذهای عکاسی خیس نشوند.

بخش خشک کمی باید بزرگ‌تر باشد تا بتوانید کاغذ و فیلم‌های بلند را در آنجا جا دهید. اندازه بخش خیس به‌اندازه بلندترین کاغذ و فیلم عکاسی‌تان بستگی دارد. چرا؟ چون در هر چهار مرحله چاپ عکس به فضای کافی نیاز دارید و ممکن است حین انجام یک مرحله کل فضا با کاغذهای بلند عکاسی گرفته شود. اگر قرار نیست سایزهای بزرگ‌تر از ۸ در ۱۰ را چاپ کنید،به فضای کمتری نسبت به فضای ۲۰ در ۲۴ نیاز خواهید داشت.

آب

به مقدار زیادی آب گرم و سرد نیاز خواهید داشت. از شیرآلاتی استفاده کنید که بتوانید میزان دمای آب را کنترل کنید، البته چنین تجهیزاتی کمی گران‌قیمت است. بیشتر افراد آماتور از یک دماسنج برای سنجش دمای آب استفاده می‌کنند (اگر در اتاق تاریک خود سینک ندارید، می‌توانید با یک سطل آب کارتان را راه بیاندازید، اما احتمالاً خیلی سریع از این کار خسته می‌شوید).

سیستم تهویه

هوای اتاق تاریک باید به‌طور مرتب تازه شود. یک مشکلی که با پوشاندن درز و شکاف‌های اتاق به وجود می‌آید این است که علاوه بر این‌که با این کار جلو ورود نور را می‌گیرید، جلو هوای تازه هم گرفته می‌شود. با راه‌های مختلفی می‌توان این مشکل را حل کرد. یک روش این است که در قسمت بیرونی دیوار دریچه ای به بزرگی یک فوت ایجاد کنید و در قسمت داخلی دیوار هم در همان سمت دریچه یک فوتی ایجاد کنید. درواقع چیزی شبیه دودکش، که نور از آن وارد نمی‌شود اما هوا به داخل جریان می‌یابد. هوا از دریچه بیرونی وارد دیوار می‌شود و از طریق دریچه داخلی وارد اتاق می‌شود.

همچنین اتاق تاریک به یک هواکش نیاز دارد تا هوای اتاق را بیرون بکشد و هوای تازه وارد اتاق شود. هواکش باید بالای بخش خیس و دریچه هوا باید بالای بخش خشک باشد. با این کار، بخار مواد شیمیایی از طریق هواکش از اتاق خارج می‌شود. می‌توانید از هواکش‌های معمولی حمام و یا هواکش‌های مخصوص اتاق تاریک استفاده کنید. هوا باید در بیرون اتاق تخلیه شود و برای این کار به کانال نیاز دارید. مزیت داشتن کانال تخلیه این است که به‌نوعی مانع ورود نور به اتاق می‌شوند چون این کانال‌ها به بیرون هدایت می‌شوند.

چند نکته احتیاطی در مورد هوا و کانال تخلیه وجود دارد. اگر دریچه هوا درجایی قرار دارد که از آن گردوخاک وارد اتاق می‌شود، مانند حمام و یا محیط بیرونی شهر، باید از فیلتر هوا استفاده کنید تا گردوخاک هوا روی کاغذ پرینت نشیند. قبل از کار کردن، اتاق را جارو نزنید تا گردوخاک بلند نشود و کارتان را خراب نکند.

ارتفاع اتاق

برای بالا کردن و بریدن درازترین فیلم عکاسی به فضای کافی نیاز دارید، بنابراین مطمئن شوید که ارتفاع اتاق تا حدی باشد که بتوانید بلندترین کاغذ را با دست بالا بگیرید. می‌توانید کاشی‌های سقف را بردارید تا ارتفاع اتاق بیشتر شود. نمی‌توانید ارتفاع اتاق را بیشتر کنید؟ می‌توانید از حلقه‌های فیلم و کاغذ استفاده کنید (می‌توانید با کاغذهای باطله خودتان از این حلقه بسازید). با این کار هنگام بلند کردن کاغذ فیلم می‌توانید اضافی آن را دور حلقه بپیچید تا کوتاه بودن سقف اذیتتان نکند.

چهار نوع روشنایی داریم: نور سفید، نور ایمن، منبع نوری پهن و نبود نور.

1-نبود نور: فیلم‌های عکاسی باید در تاریکی مطلق ظاهر بشوند و به کوچک‌ترین نوری حساس‌اند. مثلاً اکسپوژری که ۱۸۰۰۰ اُم ثانیه است می‌تواند به‌کلی عکس را خراب کند. عکس‌های سیاه‌وسفید نسبت به تمام‌رنگ‌های نور حساس‌اند بنابراین حتی در نور ایمن هم کمی خراب می‌شوند.

2- نور سفید: برای عکس‌های نگاتیو، ترکیب مواد شیمیایی، تمیز کردن، برسی عکس‌های چاپ‌شده و غیره به نور اتاق نیاز خواهید داشت. در این مواقع چراغ را روشن کنید اما یادتان نرود که هنگام ظاهر کردن فیلم حتماً خاموشش کنید.

3- نور ایمن: کاغذهای عکاسی برخلاف فیلم‌ها، فقط بارنگ‌های مشخصی از نور می‌توانند ظاهر شوند. به این رنگ نور، نور ایمن می‌گویند که آسیبی به کاغذ عکاسی نمی‌زند. البته نباید کاغذ عکاسی را زیاد از حد به این نور نزدیک کنید، پس فاصله را رعایت کنید و از چراغ‌های پرنور استفاده نکنید تا عکس‌هایتان خراب نشود.

4- منبع نوری پهن: احتمالاً این نور بهترین نور برای زمانی است که می‌خواهید به کاغذِ چاپ نور دهید و آن را ظاهر کنید. اگرچه بیشتر تکنسین‌های عکاسی ترجیح می‌دهند هم‌زمان از نور ایمن هم استفاده کنند. مزیت استفاده از این منبع نور بدون استفاده کردن از نور ایمن این است که می‌توانید نتایج کار خود را به‌طور واضح روی کاغذ چاپ ببینید.

حتما بخوانید

دمای اتاق

شما نمی‌توانید در اتاق بسیار سرد یا گرم کارکنید و این شرایط برای ظاهر کردن عکس‌ها هم مناسب نیست. اگر دمای اتاق بین 18 تا 26 درجه سانتیگراد باشد، مشکلی برای عکس‌ها پیش نمی‌آید. اگر دما بیشتر و یا کمتر از این بازه باشد، عکس‌های خوبی نخواهید داشت.