فوبیای سوراخ: علائم، روشهای درمانی موجود و نکات دیگر
هنگامی که یک فرد واکنش فیزیکی و احساسی قوی مثل ترس و انزجار را نسبت به هر چیزی که سوراخ های متعددی دارد تجربه می کند، می تواند نشان دهنده تریپوفوبیا (Trypophobia) یا فوبیای سوراخ باشد. لانه زنبور ، اسفنج دریایی و حباب های صابون برخی از محرک های تریپوفوبیا هستند. گفته می شود که هر چه حفره های خوشه ای بزرگ تر باشد، این افراد موذب تر و آزرده می شوند. اکثر افراد ترس واقعی از سوراخ ها ندارند؛ اما در واقع تحت درمان قرار گرفتن ممکن است بتواند کمک کند که بر ترس و تنفرتان نسبت به الگو های سوراخ غلبه کنید و به مرور هم بهبود پیدا کنید.
این مقاله راهنمای جامعی است و به شما کمک می کند تا تریپوفوبیا را بهتر درک کنید و با محرک ها، علل، علائم، تشخیص ها و روش های درمانی اش آشنا شوید که اگر خودتان با این مشکل دست و پنجه نرم می کنید یا اطرافیان تان به آن دچار هستند؛ به راحتی پشت سر بگذارید.
تریپوفوبیا چیست؟
تریپوفوبیا بیزاری یا دافعه نسبت به چیز هایی مثل اسفنج و لانه زنبور که الگو های تکراری یا خوشه ای از سوراخ دارند، است. الگوی سوراخ ها افراد مبتلا به تریپوفوبیا را اذیت می کند. البته آن ها همیشه هم از سوراخ ها نمی ترسند؛ اما این اتفاق به دفعات برایشان رخ می دهد.
جالب است بدانید که کلمه تریپوفوبیا از کلمات یونانی “Trypta” به معنای سوراخ و “Phobos” به معنای ترس بر گرفته شده است.
علائم تریپوفوبیا چیست؟
علائم تریپوفوبیا شبیه علائم حمله پانیک است. فرد درگیر ممکن است موارد زیر را هم تجربه کند:
- حالت تهوع
- لرز
- مشکلات در تنفس
- ضربان قلب سریع و نامنظم
- تعریق بیش از حد
- خارش ، مورمور شدن بدن یا احساس خزیدن چیزی روی پوست
مبتلایان به تریپوفوبیا ممکن است این احساسات را چندین بار در هفته یا حتی هر روز و به دفعات تجربه کنند. ترس از سوراخ ها گاهی می تواند تا آخر عمرِ این افراد هم ادامه داشته باشد و هیچ گاه درمان نشود؛ بنابراین این ترس در هر کسی متفاوت خواهد بود.
چه چیزی باعث تریپوفوبیا می شود؟
متخصصان مطمئن نیستند که چرا برخی از افراد خاص تریپوفوبیا را تجربه می کنند. بر اساس یک نظریه، مغز ممکن است حفره های خوشه ای را با یک خطر مرتبط کند. برای مثال، الگوی سوراخ های کوچک ممکن است در ذهن با پوست یک مار سمی یا چشم های رتیل مرتبط شود. از طرف دیگر، سوراخ ها می توانند مشکلات پوستی یا بثورات را به فرد مبتلا به تریپوفوبیا یادآوری کنند. نظریه دیگر این است که پردازش و بررسی الگوی حفره های خوشه ای به انرژی و اکسیژن بیشتری نیاز دارد و در نتیجه باعث پریشانی و گاها حال بد می شود. همچنین ممکن است که این یکی از علائم اختلال وسواس فکری – عملی ( OCD) باشد.
با این اپلیکیشن ساده، هر زبانی رو فقط با روزانه 5 دقیقه گوش دادن، توی 80 روز مثل بلبل حرف بزن! بهترین متد روز، همزمان تقویت حافظه، آموزش تصویری با کمترین قیمت ممکن!
چه زمانی باید برای تریپوفوبیا به پزشک مراجعه کرد؟
اگر شما هم بعد از مشاهده سوراخی؛ علائم خاصی مثل ضربان قلب تند، تعریق و حالت تهوع را تجربه می کنید، توصیه می شود فورا به پزشک مراجعه کنید و برای درمان و بهبود اقدام نمایید.
چه خطرات دیگری به تریپوفوبیا مربوط می شوند؟
زنان بیشتر از مردان در معرضِ ابتلا به اختلال تریپوفوبیا هستند. این هم یک ویژگی است که در برخی از خانواده ها وجود دارد. بر اساس یک مطالعه، تقریبا 25 درصد از بیماران مبتلا به تریپوفوبیا به صورت ژنتیکی این اختلال را در خانواده شان دارند.
حتما بخوانید: تفاوت بین ترس و فوبیا چیست؟
برخی از افرادی که نسبت به الگو های سوراخ تنفر پیدا می کنند، ممکن است که از بیماری های روانی دیگری مثل موارد زیر هم رنج ببرند :
- اختلال افسردگی حاد
- اختلال اضطراب با علائم اضطراب فراگیر ( GAD)
- اضطراب در موقعیت های اجتماعی
- اختلال اضطرابی
- اختلال وسواس فکری – عملی ( OCD)
- اختلال دو قطبی
تریپوفوبیا چه طور تشخیص داده شده و درمان می شود؟
انجمن روان پزشکی آمریکا (APA) تریپوفوبیا را به عنوان یک بیماری یا DSM طبقه بندی نمی کند . می تواند دلیلش این باشد که این بیماری اغلب زجر آور است؛ اما ناتوان کننده و خطرناک نیست. هیچ معیار تشخیصی خاصی برای آن وجود ندارد؛ زیرا در واقع به عنوان یک اختلال شناخته نمی شود. با این حال، یک تست تریپوفوبیا آنلاین وجود دارد که هر شخصی می تواند با تست آنلاین تریپوفوبیا متوجه شود که آیا از این فوبیا رنج می برد یا خیر.
تست تریپوفوبیا شامل مراحل زیر است:
- برای یک تا هشت ثانیه، تصاویر متنوعی نمایش داده می شود. الگو ها یا خوشه هایی از سوراخ ها را می توان در برخی از عکس ها پیدا کرد، در حالی که برخی دیگر چنین نیستند.
- این آزمون از شرکت کننده می خواهد که مدت زمان صرف شده برای تماشای هر تصویر را تخمین بزند.
- در پایان آزمایش، با مشاهده و مقایسه تصاویر تریپوفوبیک و خنثی ( آن هایی که سوراخ ندارند ) یک نسبت ارائه می شود.
- اگر نسبت بیشتر از دو باشد، تریپوفوبیا تشخیص داده می شود. توصیه می شود که نتایج آزمایش و واکنش های منفی به الگو های دارای سوراخ را با یک متخصص سلامت روان مثل یک روانشناس در میان بگذارید.
اگر تریپوفوبیا شرکت در برخی از فعالیت ها یا لذت بردن از زندگی را برای فرد دشوار می کند، مواجهه درمانی ممکن است کمک بسزایی کند. این درمان به تدریج بیمار را در معرض محرک های تریپوفوبیا قرار می دهد و در عین حال به او در کنترل واکنش هایش کمک می کند . از هر ده نفر، نُه نفر می توانند با این نوع روان درمانی بر فوبیا غلبه کنند.
یک مراقب بهداشت می تواند کار های زیر را در طول مواجهه درمانی انجام دهد:
- قبل و در حین قرار گرفتن در معرض عوامل ترس و تنفر زا، به فرد تکنیک های تنفس و آرامش را آموزش می دهد.
- مراقب بهداشت ممکن است تصاویر یا فیلم هایی از خوشه ها یا الگو های سوراخ را نمایش بدهد. این کار به بیمار در مدیریت پاسخ و عکس العملش کمک می کند.
- به تدریج فرد را بیشتر در معرض عامل ترس قرار می دهد و تا زمانی که بیمار مبتلا به تریپوفوبیا از ترسش کاسته نشود، اشیایی با طرح سوراخ مثل اسفنج را به او می دهد تا در دست بگیرد یا لمس شان کند و در واقع او را با ترس هایش مواجه می کنند.
درمان شناختی رفتاری (CBT) گزینه دیگری است. این درمان به اصلاح ادراکات و واکنش ها به موقعیت هایی که باعث تریپوفوبیا می شوند، کمک می کند. دارو های ضد اضطراب معمولا برای کسانی که از فوبیا های خاصی رنج می برند مؤثر نیستند. با این حال، اگر بیمار نسبت به محرک هایی که می تواند باعث واکنش شود؛ آگاه شده باشد و تاثیری روی او نگذارند، ممکن است مراقب بهداشت برای تسکین کوتاه مدت داروی ضد اضطراب تجویز کند.
چه طور می توان از تریپوفوبیا پیشگیری کرد؟
هنگامی که یک بیمار از علائم حاد تریپوفوبیا رنج می برد، استفاده از تکنیک های تنفس و آرامش دهی در به حداقل رساندن مدت، دفعات و شدت علائم موثر خواهد بود. به طور مثال تنفس عمیق به کنترل ضربان قلب کمک می کند و باعث آرامش بدن، کاهش اضطراب و به حداقل رساندن احساس ترس می شود.
نحوه تمرین تنفس عمیق به این صورت است:
- ابتدا تا عدد چهار بشمارید و به آرامی نفس تان را از طریق بینی به داخل بکشید.
- مجددا تا عدد چهار بشمارید به آرامی از بینی تان بازدم کنید.
- باید به مدت یک تا پنج دقیقه به این روش نفس بکشید و قطعا متوجه بهبود حال تان خواهید شد.
رایج ترین فوبیا در دنیا کدامند؟ (معرفی 13 فوبیای رایج)
کلام پایانی
تریپوفوبیا، بیزاری یا ترس از الگوی سوراخ است. این تنفر می تواند با دیدن دسته ای از سوراخ ها در غذا ها، گل ها و مواردی مثل اسفنج ایجاد شود. در واقع تریپوفوبیا به عنوان یک اختلال اضطرابی شناخته می شود که می تواند به کیفیت زندگی فرد آسیب برساند. اگر فردی مشکوک به تریپوفوبیا است، فورا با پزشک مشورت کنید. در صورت لزوم، یک مراقب بهداشت می تواند به کمک یک متخصص سلامت روان با مواجهه درمانی به بیمار کمک کند تا به خوبی بر این مشکل غلبه کند.
سوالات متداول
محرک های تریپوفوبیا چه هستند؟
عوامل زیر محرک های تریپوفوبیا هستند:
- قرص نان کنجد دار یا خشخاشی
- یک قالب یا تکه پنیر سوراخ دار
- میوه هایی مثل توت فرنگی ، تمشک، پاپایا و کیوی که دانه دارند.
- غلاف دانه های آفتابگردان و نیلوفر آبی
- مار، مارمولک و قورباغه
- کف کفش
آیا بیمار می تواند از این اختلال جلوگیری کند؟
پزشکان ممکن است تکنیک های آرامش بخشی مثل مدیتیشن، تمرکز حواس یا تجسم تصاویر آرامش بخش را برای جلوگیری از علائم تریپوفوبیا توصیه کنند که به جلوگیری و پیشروی این اختلال کمک خواهد کرد.
پروپاگاندا چیست؟ انواع آن و چرا استفاده می شود؟
آیا این اختلال کشنده است؟
ترس از الگو های سوراخ یا همان تریپوفوبیا کشنده نیست؛ اما در صورت عدم مدیریت می تواند فعالیت های روزانه فرد را مختل کند. همان طور که چندین بار در این مقاله هم تکرار شد؛ اگر فردی علائم این اختلال را از خودش بروز می دهد، توصیه می شود که در اولین فرصت به دنبال مشاوره پزشکی باشد تا از بدتر شدن شرایط پیشگیری کرده و برای درمان و بهبود اقدام کند.
حالم بهم خورد🤮😰
خیلی اذیت شدم. یک کاربر دیگه هم اعتراض کرده. شما باعث این آزار شدید. لطفا عکسها رو بردارید. من نتونستم متن رو کامل بخونم و الان به لحاظ روحی به شدت صدمه دیدم. حتی تصورشم نمیکنید که چه قدر بدحالم. لطفا به خاطر خدا عکسها رو بردارید و ما رو اذیت نکنید. اجازه بدید بیماران مبتلا با آرامش روانی بتونن بخونن . شاید مطالب میتونست کمکی کنه اما عکسها نفت روی آتش شدن. چرا درکمون نمیکنید؟ من به شدت از این عکسها صدمه دیدم. حالا اگر به طور روزمره اتفاق مشابهی یعنی با یک موقعیت محرک روبرو بشم، کنار رنجی که از اون اتفاق خواهم کشید، دوباره این عکسها برام تداعی میشن و این رنج من رو چندبرابر خواهد کرد. اگر انسانید رحم کنید و این عکسها رو بردارید. ای کاش وقتی اینقدر شدید اذیت میشیم میمردیم و راحت میشدیم. چه قدر بی رحمید شماها. با اینکه میدونستید ما اذیت میشیم و رنج میکشیم برای چنین مطلبی عکس گذاشتید؟؟؟؟
بله عکس برداشته شد.
وایی خیلی بد بود😥💔