شخصیت باعث تفاوت انسان ها با یکدیگر می شود. شخصیت تقریباً بر هر جنبه ی زندگی ما از جمله انتخاب مسیر زندگی، نحوه تعامل با خانواده و دوستان و انتخاب دوست و شریک زندگی تأثیر می گذارد. اما چه عواملی بر شخصیت ما تأثیر می گذارد؟ آیا می توانیم شخصیت خود را تغییر دهیم یا اینکه ویژگی های شخصیتی ما در طول زندگی ثابت می ماند؟
از آنجا که شخصیت موضوعی بسیار جالب است، به یکی از مهمترین مبحث های روانشناسی تبدیل شده است. به لطف تحقیقات انجام شده در رابطه با این موضوع، روانشناسان به اطلاعات زیادی در مورد شخصیت دست پیدا کرده اند که در زیر برخی از آنها را مورد بررسی قرار می دهیم.
1-ترتیب تولد می تواند بر شخصیت شما تأثیر بگذارد
احتمالاً قبلا این را شنیده اید که فرزندان ارشد خانواده معمولا افرادی “مسئولیت پذیر” هستند و ته تغاری ها هم افرادی لوس و “بی مسئولیت” می باشند.
ده ها سال است که کتابهای روانشناسی از تأثیر ترتیب تولد بر شخصیت افراد حمایت می کنند، اما شواهد معقول در این موضوع تا همین اواخر هم مبهم بود. چند مطالعه تجربی نشان داد که مواردی مانند ترتیب تولد و تعداد اعضای خانواده ممکن است بر شخصیت فرد تأثیر بگذارد.
حتی یک مطالعه نشان داد که ترتیب تولد می تواند در انتخاب دوستان و شریک زندگی نیز تأثیر گذار باشد. فرزندان ارشد تمایل دارند با کسانی دوست شوند که فرزندان ارشد خانواده خود هستند و فرزندان آخر هم تمایل دارند دوستانی داشته باشند که ته تغاری خانواده خود هستند.
- شخصیت شناسی افراد مختلف از روی چهره آن ها (جدیدترین روش بدون خطا)
- شخصیت شناسی افراد از روی حرف زدن از نظر روانشناسی
مطالعه دیگری در مجله PNAS (مقالات آکادمی ملی علوم ایالات متحده آمریکا) انجام گرفت. در این مطالعه بیش از 5000 آمریکایی، تقریبا 4500 شرکت کننده انگلیسی و بیش از 10،000 شرکت کننده آلمانی مورد بررسی قرار گرفتند. محققان دریافتند که فرزندان ارشد، در آزمون هوش نمره ی بالاتری کسب کردند و بعبارت دیگر نسبت به دیگر فرزندان خانواده خود باهوش تر بودند. آنها همچنین به این موضوع پرداختند که چگونه ترتیب تولد بر روی پنج بعد شخصیتی یعنی برونگرایی، سازگاری، با وجدانی، روان رنجوری و گشودگی تأثیر می گذارد. این مطالعه نشان داد که بین ترتیب تولد و شخصیت فرد، ارتباط معناداری وجود ندارد. بعبارت دیگر ترتیب تولد تاثیری بر شخصیت فرد ندارد.
اگرچه این تحقیق به این معنی نیست که ترتیب تولد به هبچ عنوان تاثیری بر شخصیت ندارد، اما نشان می دهد که تحقیقات بیشتری لازم است.
با این اپلیکیشن ساده، هر زبانی رو فقط با روزانه 5 دقیقه گوش دادن، توی 80 روز مثل بلبل حرف بزن! بهترین متد روز، همزمان تقویت حافظه، آموزش تصویری با کمترین قیمت ممکن!
2- شخصیت شما در طول زندگی نسبتاً ثابت است
آیا فکر می کنید شخصیت افراد به مرور زمان تغییر می کند یا ثابت است؟ در مطالعات طولانی مدتی که در مورد شخصیت انجام گرفت نشان داده شد که برخی از اصلی ترین جنبه های شخصیتی فرد، در طول زندگی ثابت است و تغییر نمی کنند. اما سه جنبه ای که با افزایش سن تغییر می کنند، سطح اضطراب، دوستی و تمایل به کسب تجربیات جدید است. به گفته محققان، شخصیت فرد با افزایش سن نسبتاً پایدار است.
برخی مردم فکر می کنند با افزایش سن، شخصیت آنها تغییر می کند، در حالیکه این عادات آنهاست که در حال تغییر است. خصوصیاتی مانند تمایلات، مسئولیت پذیری، موقعیت زندگی، سطح سلامتی و ظاهر با گذشت زمان تغییر می کند اما شخصیت افراد همواره ثابت می ماند.
اخیراً محققان خاطرنشان كردند كه برخی از صفات در طول دوره زندگی تا حدودی كاهش و افزایش می یابد. به عنوان مثال، برونگرایی و ثبات عاطفی به مرور کمرنگ می شود، در حالی که خصوصیاتی مانند وظیفه شناسی و موافق بودن به مرور زمان افزایش می یابند. همچنین گشودگی در دوران بزرگسالی و نوجوانی به اوج می رسد و در میانسالی و سال های بعدی زندگی کاهش می یابد.
3- صفات شخصیتی با ابتلا به برخی بیماریها ارتباط دارند
نتایج برخی مطالعات نشان می دهند که برخی صفات شخصیتی، با ابتلا به برخی بیماریهای خاص مرتبط هستند. به عنوان مثال، خصومت و پرخاشگری غالباً با ابتلا به بیماری های قلبی مرتبط هستند. اما مطالعات دیگر وجود این رابطه را اثبات نکردند و بعبارت دیگر نتایج مطالعات مختلف در این زمینه ضد و نقیض است.
محققان برای ارزیابی تحقیقات انجام گرفته درباره ارتباط بین شخصیت و ابتلا به بیماری ها، از یک تکنیک آماری موسوم به متاآنالیز استفاده کردند. آنها پی بردند که بعد شخصیتی روان رنجوری با بیماری هایی مانند سردرد، آسم، آرترو، زخم معده و بیماری های قلبی در ارتباط است.
یک مطالعه دیگر نشان داد که کمرویی و خجالتی بودن ممکن است با طول عمر کوتاهتر مرتبط باشد. بنابراین نوع شخصیت شما می تواند بر سلامت جسمی و روانی تان تأثیر بگذارد.
4- حیوانات دارای شخصیت های متمایز هستند
آیا فکر می کنید حیوان خانگی مورد علاقه شما شخصیتی دارد که او را منحصر به فرد می کند؟ محققان حیوانات دریافته اند که تقریباً هر گونه ی حیوانات (از عنکبوت ها گرفته تا پرندگان و فیل ها) شخصیت های خاص خود با ترجیحات، رفتارها و علایقی دارند که در طول زندگی پابرجاست.
برخی از منتقدین معتقدند که این نشان دهنده انسان شناسی یا انتساب صفات انسانی به حیوانات است اما محققان شخصیت حیوانات توانسته اند الگوهای رفتاری را شناسایی کنند که می تواند به صورت تجربی اندازه گیری و آزمایش شوند.
5- تحقیقات فعلی نشان می دهد که پنج ویژگی شخصیتی اصلی وجود دارد
در گذشته محققان بر سر تعداد ویژگیهای شخصیتی موجود، با هم بحث و جدل می کردند. محققان اولیه مانند گوردون آلپورت اظهار داشتند که حدود 4000 ویژگی شخصیتی متمایز وجود دارد، در حالی که دیگران مانند ریموند کتل گزارش کردند که 16 مورد وجود دارد.
امروزه بسیاری از محققان شخصیت از تئوری پنج عامل شخصیت پشتیبانی می کنند که پنج جنبه از شخصیت انسان را توصیف می کنند:
- برونگرایی (میزان راحتی فرد در روابط)
- سازگاری (احترام به دیگران)
- وظیفه شناسی و با وجدانی (قابل اعتماد بودن فرد)
- روان رنجوری – ثبات احساسی (میزان تحمل فرد در مقابل محرک های استرس و عوامل تنش زا)
- گشودگی (علاقه و شیفتگی فرد به پدیده ها و تجربیات جدید)
6- شخصیت هر فرد بر اولویت های فردی او اثر می گذارد
ممکن است تعجب آور باشد که بدانید شخصیت شما می تواند تأثیر عمیقی بر اولویت های شخصی شما داشته باشد، اما ممکن است ندانید که میزان این تاثیرات چقدر است. شخصیت منحصر به فرد هر انسان می تواند تقریباً بر هر تصمیمی که در زندگی می گیرد از انتخاب دوست گرفته تا سلیقه ی موسیقی، تأثیر بگذارد.
محققان معتقدند كه شخصیت هر فرد می تواند تأثیر بسزایی در اولویت های سیاسی او داشته باشد. به عنوان مثال ممکن است شما قبل از انتخابات، کاندیداهای مختلف را بررسی کنید و عقاید و تصمیمات آنها را در نظر بگیرید. اما تحقیقات نشان می دهد که شخصیت ممکن است در اولویت های سیاسی نقش محکمی داشته باشد. در یک مطالعه که توسط محققان دانشگاه تورنتو انجام شد، مشخص شد افرادی که خود را محافظه کار معرفی می کنند، از نظر شخصیتی نظم بالاتری داشتند، در حالی که افرادی که خود را لیبرال معرفی می کردند، همدلی بالاتری داشتند.
7- افراد می توانند بر اساس اکانت های شما (در فیس بوک، اینستاگرام و…) شخصیتتان را به طور دقیق قضاوت کنند
وقتی به هویت مجازی افراد فکر می کنید، ممکن است تصور کنید که اکثر مردم سعی می کنند ایدآل ترین تصویر از شخصیت و زندگی خود را در صفحات شخصی شان به نمایش بگذارند. از این گذشته در اکثر موقعیت های آنلاین شما می توانید اطلاعاتی را که می خواهید فاش و انتخاب کنید و با دیگران به اشتراک بگذارید. شما می توانید جذاب ترین عکس های خود را برای پروفایل تان انتخاب کنید و قبل از کامنت گذاشتن، آنها را ویرایش و یا دیلیلت کنید. در کمال تعجب یک مطالعه نشان داد که پروفایل های افراد در فضای مجازی، می تواند شخصیت واقعی آنها را به نمایش بگذارد.
در این مطالعه محققان پروفایل 236 فرد آمریکایی را در فضای مجازی مورد بررسی قرار دادند. شرکت کنندگان پرسشنامه هایی در مورد ویژگی های شخصیتی از جمله برونگرایی، سازگاری، با وجدانی، روان رنجوری و گشودگی پر کردند.
پس از آن ناظران بر اساس پروفایل های افراد، شخصیت های شرکت کنندگان را ارزیابی کردند و این مشاهدات با نتایج پرسشنامه های شخصیت مقایسه نمودند. محققان دریافتند که براساس مشخصات اکانت های مجازی و عکس های پروفایل، می توان اطلاعات دقیقی در مورد شخصیت یک فرد بدست آورد.
محبوبیت شبکه های اجتماعی در درجه ی اول به این دلیل است که به کاربران اجازه می دهد خود را به دیگران معرفی کنند و زندگی شخصی خود را با آنها به اشتراک بگذارند. دوم اینکه کاربران به یکدیگر اعتماد می کنند و نوعی حس نوع دوستی بین آنها تقویت می شود. از طرفی اعتماد بنفس آنها نیز تقویت می شود.
8- عوامل متعددی می توانند در اختلالات شخصیتی نقش داشته باشند
تخمین زده می شود که 9.1 درصد از بزرگسالان در ایالات متحده علائم حداقل یک اختلال شخصیت را تجربه می کنند. محققان فاکتورهایی را شناسایی کرده اند که ممکن است در بروز اختلالات مختلف شخصیتی مانند اختلال وسواس-اجباری (افکار اجباری بیش از حد وسواسی) و اختلال شخصیت مرزی (ناپایداری حالات عاطفی، خلقی و رفتاری) نقش داشته باشد.
این عوامل عبارتند از:
- ژنتیک
- روابط با همسالان
- حساسیت بالا
- سوء استفاده کلامی
- ترومای کودکی (مواردی مانند غفلت از کودک، آزار جسمی و جنسی کودک، کودک آزاری، خشونت خانوادگی و بی توجهی در ابعاد مختلف نسبت به کودک است)
9- شخصیت کاردینالی نادر است
شخصیت کاردینالی که اولین بار توسط روانشناسی به نام گوردون آلپورت به کار برده شد، به ویژگی های شخصیتی اشاره دارد که آنقدر با شخصیت فرد در هم آمیخته می شوند که او توسط این ویژگی ها شناخته می شود. به عبارت دیگر، ویژگی های کاردینالی، آن صفات بارزی هستند که به وجه مشخصه فرد مورد نظر تبدیل می شوند و چیزی به نام شخصیت کاردینالی را شکل می دهند.
در بسیاری از موارد مردم آنقدر به این صفات شهرت پیدا می کنند که نامهایشان با آن نوع شخصیت مترادف می شوند. مثلا ریشه ی اصطلاحاتی مانند شخصیت ماکیاولی (برگرفته از سیاستمدار معروف ایتالیایی)، نارسیستیک (خودشیفته)، دون ژوان و مسیح گونه، از شخصیت افراد بر گرفته است.
شخصیت بیشتر افراد، ترکیبی از صفات مرکزی و ثانویه را تشکیل می دهد. صفات اصلی آنهایی هستند که پایه اصلی شخصیت را تشکیل می دهند، در حالی که صفات ثانویه موارد مرتبط با اولویت ها، نگرش ها و رفتارهای موقعیتی است.
10- حیوان خانگی مورد علاقه تان، نشان دهنده ی شخصیت تان است
آیا شما فردی سگ دوست هستید یا گربه دوست؟ طبق نتایج یک مطالعه، پاسخ شما به این سوال ممکن است اطلاعات مهمی در مورد شخصیت تان نشان دهد.
در یک مطالعه 4500 نفری، محققان از شرکت کنندگان پرسیدند که آنها خود را بیشتر شبیه سگ می دانند یا گربه! این افراد همچنین یک ارزیابی شخصیتی انجام دادند و 5 بعد شخصیتی مذکور در آنها بررسی شد.
محققان دریافتند افرادی که خود را سگ معرفی کردند، برونگرا و مشتاق تر از دیگران هستند، در حالی که کسانی که خود را گربه توصیف کردند، درونگرا و کنجکاوتر بودند.
به گفته Sam Gosling، محقق و روانشناس دانشگاه تگزاس، نتایج این مطالعه ممکن است کمک مهمی در زمینه درمان بیماری ها با حیوان خانگی ایفا کند. بعبارت دیگر درمانگران می توانند با استفاده از صفات شخصیتی، حیوان خانگی متناسب با شخصیت فرد را انتخاب کنند.
