چگونه در موقعیت های مختلف اجتماعی قاطعانه رفتار کنیم؟ (جسور بودن)

تفاوت اساسی بین قاطعیت و سلطه گری در تاثیری است که کلمات و رفتار ما بر حقوق و رفاه دیگران می گذارد. – شارون آنتونی

منظور از قاطعیت/جسارت چیست؟

قاطعیت توانایی بیان صریح افکار و نظرات بدون بی ادبی، اعمال خشونت یا هرگونه قضاوت گری است. قاطعیت در واقع به معنی داشتن صداقت و در عین حال احترام به نیازها و نظرات دیگران است.

قاطعیت به معنای ایستادگی است – ایستادگی در برابر انتقادات و قضاوت های دیگران، در کنار دفاع از حقوق و عقاید خود.

قاطعیت یعنی بتوانید در شرایط مختلف خودتان باشید. بویژه، در پذیرش اشتباهات و ایجاد تغییر- وقتی چیزی را نمی دانید جهل خود را تصدیق کنید. افراد قاطع نیازی به توجیه اقدامات یا رفتارهای خود ندارند.

حتما بخوانید: مردان از چه نوع چهره زنانه خوششان می آید؟ زنان چطور؟(جدید ترین تحقیقات)

قاطعیت به معنای داشتن شهامت درخواست کمک، ابراز نارضایتی یا عشق، تعریف کردن و دادن بازخوردهای سازنده و مخالفت با دیگران با دیدگاه باز و صادقانه است.

مزایای قاطعیت

قاطعیت یک شیوه ارتباطی اکتسابی است که می توانیم آن را با تمرین توسعه دهیم. شما می توانید آن را به تدریج یاد بگیرید و شانس موفقیت خود را در زندگی بهبود ببخشد.

قاطعیت می تواند به تقویت عزت نفس و اعتماد به نفس نیز کمک کند. علاوه بر این، اضطراب معمولی که در موقعیت های اجتماعی تجربه می شود، را کاهش می دهد. با اضطراب کمتر و اعتماد به نفس بیشتر می توانید روابط شخصی و حرفه ای خود را ارتقا دهید.

حتما بخوانید: چطور شخصیت کاریزماتیک داشته باشیم؟ 9 ویژگی بینظیر افراد کاریزماتیک

مهمتر از همه، قاطعیت می تواند زندگی شما را هدفمند سازد و کنترل شما را بر زندگی و شرایط راحت تر کند. در این صورت دیگران نمی توانند زندگی شما را کنترل کنند و این شما هستید که عنان زندگی و سرنوشت خود را در دست می گیرید و با اطمینان بیشتر به سمت هدف خود پیش می روید.

قاطعیت، مرز بین فرمانبرداری و سلطه گری است

هنگامی که به قاطعیت فکر می کنید، ممکن است شخصی که بیش از حد پرخاشگر و بی ادب است، به خاطر بیاورید. فرد قدرت طلب و سلطه جویی که بی توجه به دیگران، مصمم و حریصانه به راه خود ادامه می دهد.

از طرف دیگر، ممکن است شخصی را تصور کنید که طبیعت بی رحمی ندارد و عمیقاً به نیازها و خواسته های دیگران احترام می گذارد، و نمی خواهد به حقوق دیگران تعدی کند. چنین فردی در موقعیت های اجتماعی کمی خجالتی و ترسو است و سعی می کند از ایجاد تنش جلوگیری کند.

حتما بخوانید: مهارت هایی که باید در زندگی بلد باشیم: 44 توانایی برای هر مرد و زن

البته ترس و فرمانبرداری، مزایایی هم دارد. اما، کفه ترازوی مضرات آن سنگین تر است.

وقتی می ترسیم، از روی ترس رفتار می کنیم. نمی خواهیم بی ادب یا خودخواه دیده شویم. بنابراین، از بیان خواسته های خود دست می کشیم. این ترس ها ناشی از اعتقادات غیرواقعی، تأثیرات فرهنگی و یا در اثر کمبود مهارت های اجتماعی هستند.

از کودکی هرگز به ما یاد نداده اند كه چگونه شرایط اجتماعی دشوار را اداره كنیم. به ما آموخته شده که نباید خواسته های خود را به زبان بیاوریم و دنبال کنیم زیرا این کار نشانه بی ادبی و بی احترامی است. با توجه به همه اینها، واضح است که ابراز عقیده می تواند چالش برانگیز باشد. همیشه این احتمال وجود دارد که افراد دیگر با ما موافق نباشند. این ترس همیشگی نسبت به انتقاد و رد شدن دست از سر ما برنمی دارد. به همین دلیل، ما اغلب تدافعی و نسبت به عقاید سایر افراد آسیب پذیر هستیم.

در نتیجه اضطراب ما بالا می رود و متعاقباً منجر به استرس در سطوح بالاتر می شود. بدتر از همه این است که با اتخاذ این رویکرد فرمانبردار و مطیع از دید دیگران تبدیل به یک انسان فرومایه و بی عرضه می شویم، که هیچ مخالفتی ندارد و می خواهد همه را راضی نگه دارد. در چنین وضعیتی اکثر افراد از ما به نفع خود بهره می برند. آنها از ما بهره می برند زیرا احترامی برای ما قائل نیستند.

حتما بخوانید: هنر خوب صحبت کردن با افراد مختلف: نکات بسیار مهم و کاربردی

با در نظر گرفتن این عواقب، احتمالا تصمیم می گیرید خود را به طرف مقابل طیف منتقل کنید و با بی توجهی نسبت به عواقب اقدامات خود یا تأثیر آن بر دیگران، با یک رویکرد تهاجمی برای آنچه می خواهید بجنگید.

در کوتاه مدت، با پرخاشگری و سلطه جویی به احتمال زیاد به آنچه که می خواهید می رسید. و مطمئناً مورد هجوم افراد دیگر قرار نمی گیرید. هیچ کس از شما سوء استفاده نمی کند. اما شما با پرخاش بیش از حد، دیگران را آزار داده و در دراز مدت برای خود دشمن می تراشید.

زندگی با رویکرد پرخاشگرانه و سلطه گر اغلب استرس زا است. افراد پرخاشگر گرایش بیشتری به گناه، عجله و عصبانیت دارند. نکته مهم دیگر این است که احساس می کنند تمام دنیا در برابر آنها است. در نتیجه، دچار پارانویا و بدبینی می شوند.

حتما بخوانید: چگونه با دختران صحبت کنیم؟ (12 نکته که قلب هر دختری را ذوب می کند)

ممکن است به نظر برسد افراد بیش از حد پرخاشگر اعتماد به نفس زیادی دارند، اما این افراد عموما در باطن خود عزت نفس پایینی دارند. علاوه بر این، آنها همواره درگیر شرمی هستند که نتیجه مستقیم اعمال آنها است. اما از طرف دیگر راه دیگری برای به دست آوردن آنچه از زندگی می خواهند، ندارند و در نتیجه دچار سوء رفتار با دیگران می شوند و پل های پشت سر خود را یکی پس از دیگری خراب می کنند. در نهایت این امر منجر به روابط ناقص عملکردی می شود که به رشد و پیشرفت اجتماعی آنها آسیب می رساند.

با توجه به این دو قطب مخالف (فرمانبرداری و سلطه جویی)، راه حل چیست؟ اگر بخواهید در این بین میانه روی پیشه کنید باید قاطع باشید.

قاطعیت چیزی مابین ترس و حالت تهاجمی است. ایجاد تعادل بین احترام و قدرت.

اما، معنی واقعی قاطعیت چیست؟ و چه حد و مرزی با خشونت دارد؟

علائم کلامی و غیر کلامی رفتار قاطعانه

بین قاطعیت و سلطه گری یک خط باریک وجود دارد. و این خط باریک از نشانه های کلامی و غیر کلامی که هنگام ارتباط با افراد دیگر استفاده می کنیم حاصل می شود.

عادت های کلامی

وقتی قاطع هستیم، لحن ما باید صمیمانه، آرام، محکم، عمیق و گرم باشد. باید به نیازها و خواسته های دیگران احترام بگذاریم. اما در عین حال، به رفتار خود و پیامی که می خواهیم منتقل کنیم، اعتماد داشته باشیم.

یک فرد قاطع همواره از یک سبک ارتباطی روان و ثابت استفاده می کند. از طرف دیگر یک فرد پرخاشگر از یک سبک ارتباطی بسیار تند و غیرقابل پیش بینی استفاده می کند.

یک شخص قاطع از عبارات تعاملی برای توصیف نقطه نظرات خود استفاده می کند. به عنوان مثال، ممکن است بگوید:

“چگونه می توانیم …؟”

“نظر شما در مورد … و … چیست؟”

این افراد دارای زبان گویایی هستند و از جملات واضح، صریح و کوتاه استفاده می کنند.

حتما بخوانید: آموزش 27 نکته بسیار مهم آداب معاشرت در زندگی اجتماعی +دانلود بهترین کتاب

از طرف دیگر، یک فرد سلطه گر تعاملی و باز نیست و به جای ارائه پیشنهادات، از قوانین خود پیروی و دفاع می کند. به عبارت دیگر، مرغش یک پا دارد. زبانش نیرومند و مستقیم است و غالباً از اعتبار، وضعیت یا اقتدار خود برای رسیدن به خواسته هایش استفاده می کند.

در حالی که افراد قاطع بازخورد و انتقادات سازنده ارائه می دهند، افراد پرخاشگر گفتمان سازنده ای ندارند و از ایجاد حس گناه و شرم برای ترغیب دیگران به انجام آنچه می خواهند استفاده می کنند.

عادات غیر کلامی

یک فرد قاطع اغلب از زبان بدن باز و با اعتماد به نفس استفاده می کند. این افراد با نحوه درک دیگران از خود هماهنگ هستند. در نتیجه، تلاش می كنند برخوردی دوستانه، غیر تهدید آمیز و احترام آمیز داشته باشند.

این درحالی است که افراد سلطه گر از زبان بدن تحکم آمیز و بسته استفاده می کنند. این رفتار نشان دهنده قدرت است، اما همچنین تأیید می کند که به هیچ وجه آماده پذیرش چشم اندازها یا نظرات جدید نیستند.

افراد قاطع غالباً با گوش دادن به افکار و اندیشه های دیگران احترام خود را نسبت به آنها نشان می دهند. البته این در تماس چشمی آنها نیز مشهود است. آنها با شخصی كه در تعامل هستند، تماس چشمی ثابت و دوستانه برقرار می کنند.

افراد سلطه گر نیز در چنین شرایطی تماس چشمی برقرار می کنند. اما، تماس چشمی آنها غالباً بسیار نافذ و قضاوت گر است و این تصور را ایجاد می کند که به نظر شخص مقابل اهمیتی نمی دهند. در وقاع آنها فقط به خودشان اهمیت می دهند.

فرآیند پنج مرحله ای برای قاطع تر بودن در موقعیت های اجتماعی

اکنون باید درک خوبی نسبت به قاطع بودن در تعاملات روزانه پیدا کرده باشید. آنچه در ادامه باید مورد بحث قرار دهیم فرآیندی است که می توانیم به عنوان چهارچوبی برای داشتن قاطعیت بیشتر از آن استفاده کنیم.

در این بخش، یک فرآیند سریع پنج مرحله ای را که می توانید برای داشتن قاطعیت بیشتر به منظور دستیابی به اعتماد بنفس بالاتر در موقعیت های اجتماعی مورد استفاده قرار دهید بررسی خواهیم کرد.

مرحله 1: نتیجه مورد نظر خود را مشخص کنید

موقعیت اجتماعی که دوست دارید در آن کمی قاطعتر رفتار کنید در نظر بگیرید. احتمالا موقعیتی که برایتان چالش برانگیز است.

اکنون، به این فکر کنید که می خواهید در این موقعیت چگونه ظاهر شوید و به چه نتیجه ای برسید. از خودتان بپرسید:

• می خواهم در این موقعیت اجتماعی چگونه رفتار کنم؟
• از این موقعیت چه می خواهم؟
• دوست دارم چه کاری انجام دهم؟
• نتیجه مورد نظرم چیست؟

پاسخ به این سؤالات به شما در تعیین هدف نهایی کمک می کند. اکنون شما این هدف را دنبال می کنید و می خواهید در یک موقعیت اجتماعی خاص قاطعیت بیشتری از خود نشان دهید.

مرحله 2: راه های قاطع بودن را مشخص کنید (در آن موقعیت خاص)

با در نظر گرفتن هدف و تیپ شخصیتی که دوست دارید در آن شرایط خاص داشته باشید، چندین روش مؤثر برای بالا بردن میزان قاطعیت خود در نظر بگیرید. از خودتان بپرسید:

• در گذشته چگونه در این موقعیت رفتار می کردم؟ نتیجه چه بوده است؟
• از این به بعد می خواهم چگونه این موقعیت را اداره کنم؟
• چگونه باید عمل کنم؟ چه کاری باید انجام دهم؟ برای بالا بردن قاطعیتم به چه راهکارهایی نیاز دارم؟
• اهمیت اداره موقعیت با این روش در چیست؟
• استفاده از این روش چگونه به من کمک می کند تا به نتیجه مطلوبم برسم؟
• چه اتفاقی می افتد اگر اوضاع آنطور که انتظار دارم پیش نرود؟
• چه موانع یا مشکلات احتمالی ممکن است بوجود بیاید؟
• چگونه می توانم این مشکلات را رفع کنم؟ چگونه می توانم رویکردم را ادامه دهم؟
• برای شرایط اضطراری باید چه برنامه ریزی های داشته باشم؟

شما باید در مورد نحوه اداره امور کاملاً آگاه و روشن باشید. هرچه شفافیت بیشتری در این مورد داشته باشید اعتماد به نفس بیشتری خواهید داشت و درنتیجه رو به جلو حرکت خواهید کرد.

مرحله 3: آنچه می خواهید بگویید یا انجام دهید را تمرین کنید

اکنون باید در مورد آنچه که می خواهید، و درباره آنچه لازم است انجام دهید شفاف سازی کنید. به خاطر داشته باشید، دانستن آنچه می خواهید و درک چگونگی انجام کارها، به تنهایی کافی نیست.

بسیاری از افراد تصور روشنی در مورد چگونگی بالا بردن قاطعیت خود در برخی شرایط دارند، اما وقتی زمان اجرا فرا می رسد، متاسفانه نمی توانند طبق انتظار رفتار کنند و خجالت می کشند.

حتما بخوانید: راز چشمان جذاب برای آقایان جهت جذب خانم مورد علاقه (تحقیقات جدید)

بازیگران تئاتر قبل از اجرای زنده برای حفظ دیالوگ های خود ساعت ها تمرین می کنند و شاید، به این دلیل است که وقتی روی صحنه می روند، با اعتماد بنفس کار خود را انجام می دهند.

• در واقع زمانی که آنها صرف تمرین کرده اند، اعتماد به نفس لازم برای ایفای نقش به بهترین شکل را به آنها داده است. و مطمئناً این مسئله در مورد شما هم صدق می کند.
• درست مانند بازیگران تئاتر، شما نیز باید قبل از اجرای زنده خود دیالوگ هایتان را تمرین کنید.
• با توجه به این نکته، ابتدا در مقابل یک آینه تمرین کنید.
• در مرحله بعد، دیالوگی که در ذهن دارید را در مقابل یک دوست، اجرا کنید. حتی می توانید خود را در حال اجرای نمایش تصور کنید.
• هرچه تمرین بیشتری داشته باشید، در واقعیت اعتماد بنفس بیشتری خواهید داشت.

مرحله 4: اقدام کنید

اکنون زمان آن رسیده است که اقدامی انجام شود. آرامش خود را حفظ کنید. انتظار اتفاقات غیر منتظره را داشته باشید و برای شرایط اضطراری برنامه ریزی کنید.

مهم نیست چه اتفاقی می افتد، روی هدف و نتیجه گیری دلخواه خود تمرکز کنید.

مرحله 5: از تجربه خود درس بگیرید

مرحله آخر این روند احتمالاً مهمترین مرحله است. در این مرحله شما از تجربه خود درس می گیرید و از آن برای بهبود خود در موقعیت های بعدی استفاده می کنید.

در این مرحله، از خود بپرسید:

• نتیجه چه بود؟
• چه کاری انجام دادم که توانستم به این نتیجه برسم؟
• مرتکب چه اشتباهاتی شدم که علیه من کار کرد؟
• نکات مهم این تجربه چه هستند؟
• برای اینکه در موقعیت های بعدی بهتر کار کنم چه اقداماتی لازم است؟

مهم نیست چه اتفاقی می افتد، به یاد داشته باشید که شکست هیچ ایرادی ندارد. شکست و موفقیت هر دو تجربه هستند. نکته مهم این است که شما از آن تجربه چه درسی بگیرید و چگونه از آن در آینده استفاده می کنید.

حتما بخوانید: چگونه اعتماد به نفس خود را در کمتر از 10 روز بالا ببریم؟ (جدیدترین تحقیقات دنیا)

تمرین مهارت

در این بخش، که بخش پایانی مقاله ما است سه سناریوی اصلی که به شما کمک می کنند قاطعانه تر رفتار کنید را بررسی خواهیم کرد.

چگونه به انتقاد واکنش نشان دهیم

فرض کنید مورد انتقاد یا قضاوت دیگران قرارگرفته اید. پرداختن به انتقاد کار ساده ای نیست، به همین دلیل بسیاری از افراد به طور معمول با انتقاد مبارزه می کنند.

مردم به دو روش انتقاد را کنترل کنند. یا دفاعی و عصبانی و یا دستپاچه می شوند و احساس ناامنی می کنند. شما جز کدام گروه هستید؟ البته یک روش بهتر برای رسیدگی به انتقاد وجود دارد، که همان پاسخ به صورت مستقیم، آرام و قاطع است.

• افراد قاطع می دانند که انتقاد صرفاً بخشی از زندگی است. افراد همیشه احساسات، دیدگاهها یا نظرات شما را نمی پذیرند. در حقیقت، برخی از آنها حتی برای ابراز مخالفت خود ابتکار عمل به خرج می دهند.
• در چنین مواقعی، یک فرد قاطع آرام و منعطف رفتار می کند. با احترام با شخص مقابل رفتار می کند و با منطق وارد گفتمان می شود.
• عصبانیت عاطفی در مورد انتقاد، به ندرت به نفع شما خواهد بود. به همین دلیل است که رفتار منطقی در برابر انتقاد ارزشمند است و توصیه می شود.
• وقتی به طور منطقی کلمات انتقادی افراد را پردازش می کنیم، می توانیم به صورت جدی و با اعتماد به نفس بیشتری به انتقادات آنها پاسخ دهیم.
• اگر انتقاد آنها منطقی نیست، به آنها بگویید. اما، اگر گفته های آنها حقیقت دارد، خطای خود را بپذیرید و در راستای اصلاح آن اقدام کنید.
• در آخر باید بدانید که، انتقاد به شما کمک می کند. حداقل باعث می شود شما از سایر دیدگاه هایی که ممکن است در نظر نگرفته باشید آگاه شوید.

چگونه نظر خود را بیان کنیم

در اینجا، هدف شما بیان عقیده مخالفی است که برخلاف آنچه دیگران معتقد به آن هستند یا قبول دارند، می باشد. برای انجام این کار به روش قاطعانه به تفکر و کمی دقت نیاز دارید.

• اولا، بسیار مهم است که ذهن خود را باز نگه دارید و اعتقادات، ارزش ها و نظرات دیگران را تصدیق کنید. همه افراد منحصر به فرد هستند و تجربیات و دیدگاه های خود را دارند. البته واقعیت هایی نیز وجود دارد که می تواند به طور بالقوه با دیدگاه های شخصی شما مغایرت داشته باشد.
• قبل از هرگونه اظهار نظر، عواقب کوتاه و طولانی مدت سخنان خود را در نظر بگیرید.
• احتمال دارد آنچه شما می خواهید بگویید روی افراد دیگر تأثیر منفی بگذارد. در چنین شرایطی، بیان نظر شما ممکن است ارزش عواقب احتمالی را نداشته باشد.
• هدف ایده آل شما این است که نقطه نظرات خود را به شکلی محترمانه که پل های پشت سر را خراب نمی کند، بیان کنید. به عبارت دیگر، اطمینان حاصل کنید که این اظهار نظر به رابطه شما با افراد دیگر آسیب نمی رساند. با توجه به این موارد، شما باید رفتار محترمانه ای داشته باشید. از نظر خود به عنوان بستری برای تضعیف و تخریب نظرات دیگران استفاده نکنید.
• هنگام اظهار نظر، از ضمیر “من” استفاده كنید تا به شخص دیگر اطلاع دهید كه این صرفا نظر شما است و واقعیت ندارد (به عنوان مثال ، “من احساس می كنم كه …”). نظر خود را بیان کنید و دیدگاه شخصیتان را در مورد شرایط مطرح کنید. به این ترتیب، شما نه تنها سلطه گر نیستید، بلکه به نوعی الهام بخش هم هستید.
• برای اینکه رفتار ترغیب کننده تری داشته باشید، باید دیدگاه و نظر شخص مقابل را تصدیق کنید. با تصدیق، آنها را به سمت خود بکشید. فقط در این صورت باید دیدگاه و ایده های خود را به اشتراک بگذارید. به این ترتیب، طرف مقابل پذیرنده دیدگاه شما خواهد بود.

چگونه عدم رضایت خود را ابراز کنیم

این مورد کمی پیچیده تر است، زیرا شما را ملزم می کند که نسبت به رفتار شخص مقابل انتقاد کنید.

• در چنین وضعیتی، استفاده از قدرت یا اختیارات خود برای دستیابی به هدف کار را آسان می کند. اما، وقتی قاطعانه رفتار می کنید، لزوماً نیازی به استفاده از این رویکرد ندارید.
• هنگام مخالفت با اشخاص، از قضاوت کردن آنها خودداری کنید. قاطع باشید و مخالفت خود را در میان بگذارید. فراموش نکنید، که نباید با خود شخص مخالفت کنید، بلکه رفتار او را مورد انتقاد قرار دهید.
• همچنین مهم است که مشخص کنید دقیقا به چه چیزی انتقاد می کنید. بهتر است، به احساس خود درباره آن موضوع اشاره کنید. البته باید توجه داشته باشید که فقط در مورد خودتان صحبت نکنید. درمورد شخص مقابل ابراز نگرانی کنید، و به او نشان دهید که برایتان اهمیت دارد.
• یک روش خوب برای انتقاد و مخالفت با دیگران این است که بعد از ابراز نظر خود سکوت کنید و به همین بسنده کنید. اگرچه در حالت ایده آل، شما می خواهید راه حلی ارائه دهید و به شخص کمک کنید.
• چیزی که می تواند موضع و استدلال شما را به طرف مقابل ترغیب کند در واقع قاطعیت شما است. اگر به اندازه کافی اعتماد بنفس داشته باشید (بدون اینکه تهاجمی باشید)، افراد پیشنهادات شما را جدی تر می گیرند. اگر، بخواهید رویکردی تهاجمی داشته باشید، احتمالاً راه به جایی نخواهید برد.
• از طرف دیگر، اگر از موضع ضعف وارد شوید، نمی توانید احترام شخص مقابل را جلب کنید، و در نتیجه، نتیجه رضایت بخش حاصل نمی شود. مهم است که میانه را پیدا کنید و با میانه روی رفتار کنید.

نتیجه گیری

یادگیری رویکرد قاطعانه بخشی از رشد و توسعه اجتماعی است. این یک مهارت اجتماعی است که می توانید از آن برای به دست آوردن دوستان و تأثیرگذاری بیشتر روی افراد استفاده کنید. و می تواند یکی از مهمترین مهارتهایی باشد که تاکنون یاد گرفته اید. این رویکرد به شما کمک می کند آنچه که می خواهید را سریعتر بدست آورید.

حتما بخوانید: آموزش تصویری آداب دست دادن، غذا خوردن و حرف زدن در جمع (مهم!)

اما یادگیری رویکرد قاطعانه، مستلزم تلاش است و چیزی نیست که بتوانیم یک شبه بر آن تسلط پیدا کنیم. این کار به زمان و تمرین نیاز دارد. در حقیقت، احتمالاً در این مسیر اشتباهات زیادی خواهید داشت. حتی ممکن است حد و مرزها را زیر پا بگذارید و در موقعیت هایی تهاجمی یا ضعیف رفتار کنید. سعی کنید از این تجربیات درس بگیرید و در مواجهه با موقعیت های مشابه در آینده، رویکرد بهتری اتخاذ کنید.