مدیر عامل یا مدیر ارشد اجرایی (Chief Executive Officer) کارمندی با رتبه برتر در یک سازمان است. در واقع این فرد یک کارمند است؛ به این معنا که برای شرکت کار می کند و توسط سهامداران انتخاب نمی شود، اما به هر حال جایگاه معمولی هم ندارد. او مسئولیت و نفوذ قابل توجهی در شرکت دارد.
با این حال، در سازمان هایی که حاکمیت شرکتی سالمی برقرار است، مدیر ارشد اجرایی اختیار تمام تصمیمات و قدرت تام رهبری را ندارد. مدیر عامل مستقیما به هیئت مدیره شرکت (که اعضای آن توسط سهامداران انتخاب می شوند) گزارش می دهد و در نهایت به آن ها پاسخگو است.
مسئولیت های خاص یک مدیر عامل ممکن است از یک شرکت به شرکت دیگر کمی متفاوت باشد، اما به طور کلی، این فرد مسئول موفقیت یا شکست نهایی سازمان است.
نکات کلیدی
- مدیر عامل (CEO) بالاترین رتبه در هر سازمانی است و به هیئت مدیره گزارش می دهد.
- مسئولیت های اصلی او شامل تنظیم و اجرای استراتژی سازمان، تخصیص سرمایه و ایجاد و نظارت بر تیم اجرایی است.
- مدیر عامل باید مهارت های ارتباطی قوی، هوش رهبری عالی و تعصب زیادی نسبت به یک سازمان و افراد آن داشته باشد.
- مدیر عامل گاهی اوقات به عنوان رئیس هیئت مدیره هم فعالیت می کند، اما این می تواند در آینده باعث ایجاد تضاد منافع شود.
حتما بخوانید: 44 مهارت که هر مرد و زنی باید بلد باشند
مسئولیت های یک مدیرعامل
یک مدیر عامل می تواند (از لحاظ نظری) هر کار یا مسئولیتی که بخواهد را بر عهده بگیرد. در واقع، برخی از مدیران اجرایی، به ویژه در سازمان های کوچک تر، تمایل دارند که خودشان برخی از وظایف را انجام بدهند.
مدیران عامل ممکن است بسته به پیشینه و تخصص حرفه ای شان به سمت وظایف خاصی مثل بازاریابی یا امور مالی گرایش پیدا کنند. مرحله چرخه عمر شرکت هم مهم است. به طور مثال مدیران عامل در مراحل اولیه سرمایه گذاری ممکن است مقدار بیشتری از زمان شان را صرف جذب سرمایه نسبت به همتایان شان در شرکت های باتجربه تر کنند.
با این حال، در عمل، زمان و تخصص یک مدیر عامل به بهترین وجه صرف تمرکز بر تعدادی از مسئولیت های مهم و با تاثیر گذاری بالا می شود که شامل موارد زیر است:
1-تنظیم و اجرای استراتژی سازمانی
تصمیم گیری در مورد خطوط تولید جدید، ایجاد (و یا حفظ) برتری های رقابتی، بازار های جدید بالقوه و کاهش خطرات یا استفاده از فرصت ها (از جمله موارد دیگر) همگی در حیطه اختیارات مدیر عامل است.
با این اپلیکیشن ساده، هر زبانی رو فقط با روزانه 5 دقیقه گوش دادن، توی 80 روز مثل بلبل حرف بزن! بهترین متد روز، همزمان تقویت حافظه، آموزش تصویری با کمترین قیمت ممکن!
بقیه اعضای یک سازمان بر داده ها و ورودی های قابل توجهی از سوی رهبران ارشد و همین طور راهنمایی و بینش هیئت مدیره تکیه می کند، اما مدیر عامل فردی است که کنترل عملیاتی بر استراتژی و اجرا دارد.
2- ایجاد تیم رهبری بزرگ تر
مدیران عامل موثر می توانند استعداد های برتر را جذب سازمان شان کنند. با این که آن ها مسئول استخدام یا اخراج کارکنان نیستند، اما مسئولیت ایجاد و نظارت بر تیم رهبری اجرایی را بر عهده دارند و مدیران عالی و میان رده در بخش های مربوط به حوزه خودشان را استخدام کرده و بر آن ها نظارت می کنند.
تیم رهبری اجرایی شامل CFO( مدیر ارشد مالی )، COO (مدیر ارشد عملیات)، و بسته به ماهیت سازمان، سایر مدیران عالی است که ممکن است وجود داشته باشد (مدیر ارشد ریسک ، مدیر ارشد فناوری، مدیر ارشد استراتژی ، مدیر ارشد سرمایه گذاری و غیره).
GDP چیست؟ همه نکاتی که باید بدانید (به زبان ساده)
در بسیاری از سازمان ها، هیئت مدیره دارای اختیارات نهایی (رسمی) در تصمیم گیری های استخدام در سطح مدیریتی بالا یا رده C است، اما در بیشتر موارد، هیئت مدیره عملا پیشنهادات مدیرعامل را به تعویق می اندازد.
3- اتخاذ تصمیمات تخصیص سرمایه
با این که مدیران بخش و دپارتمانی ممکن است مسئول مدیریت بودجه مربوط به خودشان را بر عهده داشته باشند، اما مسئولیت تنظیم و مدیریت بودجه کلی سازمان به منظور اجرای مؤثر ابتکارات استراتژیک در نهایت بر عهده مدیر عامل است .
علاوه بر این، مدیرعامل در مورد زمان (و نحوه) جذب سرمایه و همین طور نحوه استفاده بهینه از سرمایه مازاد اظهار نظر خواهد کرد. استراتژی های به کار گرفته شده توسط مدیر CEO شامل بازپرداخت بدهی ، توزیع سرمایه از طریق سود سهام یا بازخرید سهام و یا سرمایه گذاری مجدد در کسب و کار است.
4- تعیین هدف، ارزش و فرهنگ شرکتی
فرهنگ سازمانی شامل عناصر بسیاری است. اما ماموریت ها، اهداف و ارزش هایی که توسط مدیر عامل طراحی و اجرا می شود، در نهایت یک فرهنگ خاص را به بقیه هم سرایت می دهد.
مدیر عامل باید نسبت به عملکرد، رفتار و تک تک اقداماتی که انجام می دهند (یا نمی دهند) بسیار آگاه باشد؛ زیرا کل سازمان در حال تماشای او هستند. حتی تصمیم گیری در مورد لباسی که می پوشد یا این که چه طور خودش را معرفی کرده و با سایر اعضای شرکت رفتار می کند، باعث می شود تا بقیه سازمان هم بفهمند چه طور باید رفتار کنند.
5- ارتباط موثر با همه ذینفعان
مدیرعامل نمای سازمان است. او ممکن است نماینده شرکت در مقابل عموم مردم، مطبوعات ، قانون گذاران یا سایر نهاد های نظارتی، کارمندان ، مشتریان، تامین کنندگان یا سایر طرف های علاقه مند به فعالیت های شرکت باشند.
صحبت کردن در مورد اهداف، ارزش ها و ماموریت مهم است، اما درگیر آن ها شدن مهم تر است. مدیرعامل هیچ وقت واقعا ” بیرون گود ” نیست، همیشه کسی وجود دارد که او را تماشا می کند یا به او گوش می دهد.
گرانولا چیست؟ 10 فایده آن و 2 دستور تهیه ساده
ویژگی های یک مدیر عامل موفق
هیچ فرمول یکسانی برای همه وجود ندارد. اما مدیران عامل موفق به طور کلی بسیاری از ویژگی های زیر را دارند ( یا حداقل آن ها را به نمایش می گذارند ):
- اشتیاق فوق العاده. یک مدیر باید بتواند اشتیاق بالایش نسبت به کار، هدف و سازمان را نشان بدهد.
- دید باز . توسعه یک استراتژی کسب و کار مستلزم آن است که یک مدیر عامل برای دیدن و درک این که چه طور رویه ها ممکن است پیش بروند، چند قدم جلوتر از بقیه باشد.
- رهبری قوی. حتی با وجود اشتیاق و داشتن هدف، کسب و کار نمی تواند بدون افراد مناسبی که بتوانند آن ها را پیاده سازی کنند، به آن جا برسد. مدیران عامل باید بتوانند سرمایه انسانی با استعدادی را جذب کنند که به ماموریت و اهداف شرکت کمک کند .
- مهارت های برقراری ارتباط موثر. یک مدیر عامل همیشه زیر نظر است و باید دائما پیام سازمان را ارائه داده و بر آن تاکید کند. به ندرت می توان مدیر عاملی را دید که در مقابل تماشاچیان یا دوربین تلویزیون راحت نباشد.
حاکمیت شرکتی
یک ساختار سازمانی معمولی به شکل زیر است:
یک مدیر CEO بالاترین تصمیم گیرنده عملیاتی در یک سازمان است ، اما باز هم باید به هیئت مدیره (BOD )گزارش بدهد.
همه انتصاب ها (یا برکناری ها از) هیئت مدیره با رأی سهام داران شرکت انجام می شود. از نظر مفهومی، این همان چیزی است که حاکمیت شرکتی (Corporate Covernance) را در یک سازمان پدید می آورد.
هیئت مدیره محافظی است که از حقوق و منافع ذینفعان تا حدی محافظت می کند و به طور کلی مراقب آن است. این باعث می شود که مدیر عامل کنترل کامل دیکتاتورگونه ای بر کل شرکت نداشته باشد.
بلد باشید: میم چیست؟ چگونه مفهوم میم را بفهمیم؟
ماهیت نظارت هیئت مدیره به دلیل ظهور ESG ( محیط زیست ، اجتماعی و حاکمیت )، به وجود آمده است. با این که از اول تنها مسئولیت آن ها توجه به سهامداران بود ( اغلب به آن تقدم سهامداران گفته می شود )، به طور فزاینده ای انتظار می رود که هیئت های مدیره به طور گسترده تر مراقب همه سهامداران، از جمله مصرف کنندگان، کارمندان ، تامین کنندگان و عموم مردم باشند.
مقایسه مدیر عامل و رئیس هیئت مدیره
مدیر عامل عامل اجرایی برتر در سازمان است. به عبارت دیگر، او مسئول شرکت است. از سوی دیگر، رئیس هیئت مدیره، مسئولیت هیئت مدیره را بر عهده دارد.
مدیر عامل از نظر فنی تابع رئیس هیئت مدیره است.
در برخی از موارد، مدیر عامل هم به عنوان رئیس کار می کند. با این حال، از آن جایی که بررسی ها در مورد شیوه های حاکمیت شرکتی هم چنان ادامه دارد، بسیاری از شرکت ها از آن مدل دور هستند.
از آن جایی که هیئت مدیره مسئول ارزیابی عملکرد مدیر عامل ، از جمله تصمیم گیری در مورد تشویق او و حتی برکناری اش (در صورت لزوم) است ، بدیهی است که تضاد منافع بالقوه وقتی مدیر عامل رئیس هیئت مدیره باشد، به وجود بیاید.
تفاوت CEO و رئیس؛ تفاوت های سلسله مراتبی
گاهی اوقات برای تقسیم مسئولیت ها بین مالک، مدیر اجرایی و رئیس یک شرکت اختلاف به وجود می آید.
هیچ الزام قانونی وجود ندارد که یک شرکت خصوصی باید هر یک از این عناوین را داشته باشد. در اکثر ایالت ها، قوانین حاکمیت شرکتی به شرکت ها این آزادی را می دهد که مسئولین شان را به دلخواه خودشان نام گذاری و منصوب کنند. تنها شرط این است که فردی باید نقش منشی را برای تأیید اقدامات هیئت مدیره ایفا کند.
در ایالات متحده، مدیران عامل تا حدودی اعتبار کم تری نسبت به روسا دارند. بیشتر رایج است که یک شرکت رئیس داشته باشد ولی مدیر عامل نداشته باشد و نه برعکس آن.
این دو شغل از نظر اهمیت متفاوت هستند. یک مدیر عامل از کل شرکت مراقبت می کند، در حالی که یک رئیس به طور کلی به جزئیات یک واحد عملیاتی می پردازد . مسئولیت های رئیس شامل کار با مدیران سطح پایین تر، تامین کنندگان خارجی و مشتریان است.
تمرکز اصلی یک مدیر عامل بر بهره برداری از فرصت ها با ترسیم استراتژیک اهداف بلند مدت شرکت است. یک مدیر عامل به پروژه هایی با چشم انداز هایی مثل ایجاد ثروت برای سهام داران، تصاحب سهم بازار و به وجود آورد فرهنگ شرکتی قوی توجه دارد.
وظیفه رئیس این است که مطمئن شود عملیات روزانه در راستای اهداف بلند مدت شرکت پیش می روند. روسای شرکت با اجرای طرح های بازاریابی ، کاهش هزینه ها و سایر موارد مرتبط با عملیات داخلی سر و کار دارند. رئیس وظیفه اساسی گزارش فعالیت های شرکتی به هیئت مدیره را هم بر عهده دارد . در برخی از موارد، بالاترین مقام دوم اجرایی در یک کسب و کار به جای رئیس ، مدیر عامل اصلی (COO) نامیده می شود.
40 جوک بی مزه (که در تمام دنیا معروف هستند!)
اگر شرکت به اندازه کافی بزرگ باشد، زیر دست رئیس تعدادی معاون قرار می گیرند. همچنین، کارکنان سطح بالا مثل مدیران و مدیران کل معمولا به رئیس گزارش می دهند .
