در این مطلب با کمک مجلات پزشکی معتبر و پرسش از پزشکان باتجربه ، رایج ترین و بهترین داروهای انتی بیوتیک برای درمان عفونت ادراری را معرفی می کنیم اما درمان های خانگی جایگزین را هم معرفی می کنیم که دچار مقاومت آنتی بیوتیکی نشوید.
نکات عفونت مجاری ادرار
- اگر تکرر ادرار یا ادرار درناک همراه با سوزش دارید، احتمالا دچار عفونت ادراری (UTI) شده اید
- UTI دومین نوع عفونت در بدن هستند که باعث می شود بیش از 8 میلیون نفر سالانه به مراکز درمانی مراجعه کنند
- گاهی اوقات UTI می تواند خود محدود کننده باشد، بدین معنا که بدن تان با عفونت می تواند مبارزه کند بدون استفاده از آنتی بیوتیک
- با این حال، اکثر UTI های بدون عارضه را می توان با مصرف یک دوره کوتاه مدت آنتی بیوتیک های خوراکی درمان کرد.
نشانه های عفونت ادراری
بلد باشید: 3 تا از بدترین تاثیرات منفی طولانی مدت اینترنت بر سلامت
انواع عفونت ادراری
پیلونفریت حاد : این عفونت کلیه ها را درگیر میکند و علائمی مانند درد پهلو و پشت، تب بالا، لرز تکان‌دهنده، تهوع و استفراغ دارد.
سیستیت : در ای نوع از عفونت مثانه ها درگیر عفونت خواهند شد و علائم بصورت احساس درد زیر شکم و لگن، ادرار کردن دردناک، خون در ادرار، تکرر ادرار است.
یورتریت : در این نوع از عفونت مجاری ادرار درگیر خواهد شد. علائم بصورت احساس سوزش همراه با ادرار کردن، ترشح از مجرا است.
عواملی که خطر ابتلا به عفونت ادراری را افزایش می دهند
| سن | دیابت | بارداری |
| کاهش فعالیت و تحرک | ناهنجاری‌های دستگاه ادراری در زمان تولد | سنگ کلیه |
| انسداد مجاری ادراری | استفاده از آنتی بیوتیک‌های قوی | حوه‌ی شستن اشتباه |
| بزرگی پروستات | ختنه | استفاده از تامپون |
| استفاده‌ی طولانی مدت از کاتترهای ادراری | بارداری | رابطه‌ی جنسی |
جالبه بدونید: مضرات ظروف تفلون برای سلامتی (تحقیقات علمی 2022)
عوارض عفونت ادراری
- عفونت های مكرر
- آسیب کلیه
- افزایش خطر در زنان باردار ( تولد نوزاد با وزن کم یا نوزاد نارس)
- تنگی مجرای ادرار در مردان
- سپسیس
عفونت ادراری (UTI) چیست؟
عفونت UTI ممکن است در هر ناحیه از دستگاه ادراری تان اتفاق بیفتد از جمله کلیه ها (ارگان هایی که خون را به ادرار وارد می کنند)، حالب ها (لوله هایی که اوره را از هر کلیه می گیرند و به مثانه می برند)، مثانه (ذخیره ادرار)، یا مجرای ادرار (لوله ای که ادرار را از مثانه به خارج هدایت می کند).
عفونت مجاری ادرار هنگامی اتفاق می افتد که باکتری وارد آن شود و به مثانه منتقل گردد که این جریان سیستیت نام دارد. عفونت هایی که از مثانه به کلیه ها منتقل می شوند، پیلونفریت می نامند. عفونت لوله ای که ادرار را از مثانه خارج می کند، اورتریت نامیده می شود. علائم UTI در زنان و مردان مشابه است.
علائم عفونت ادراری شامل موارد زیر می باشد:
با این اپلیکیشن ساده، هر زبانی رو فقط با روزانه 5 دقیقه گوش دادن، توی 80 روز مثل بلبل حرف بزن! بهترین متد روز، همزمان تقویت حافظه، آموزش تصویری با کمترین قیمت ممکن!
- درد یا سوزش هنگام ادرار
- تکرر ادرار
- خون در ادرار یا ادرار کدر و صورتی رنگ
- درد در پایین شکم
علاوه بر این علائم ممکن است تب، کمر درد و تهوع یا استفراغ نیز داشته باشند.
عفونت های دستگاه ادراری در زنان بیشتر از مردان است، زیرا مجرای ادراری زنان کوتاه تر و نزدیک تر به معقد نسبت به مردان است که باعث می شود ورود باکتری به داخل مجرای ادرار آسان تر شود. زنان بعد از فعالیت جنسی یا هنگام استفاده از دیافراگم برای کنترل بارداری، احتمال ابتلا به عفونت بیشتری دارند. یائسگی همچنین خطر ابتلا به UTI را افزایش می دهد.
20 مهارت اجتماعی کاربردی برای اینکه دوست داشتنی تر باشیم؟
نکات مهم قبل از استفاده از آنتی بیوتیک
- انواع مختلفی آنتی بیوتیک برای درمان عفونت های دستگاه ادراری (UTIs) وجود دارد
- اکثر بیماران مبتلا به UTI خفیف، بدون انجام آزمایش تشخیصی خاص شروع به درمان می کنند، اگرچه ممکن است نمونه ادرار ساده انجام شود
- در آزمایش ادرار، اجزای شیمیایی آن مشخص می شود، پزشک به رنگ ادرار و شفافیت آن توجه می کند و نمونه را زیر میکروسکوپ مشاهده می کند
- در کشت ادرار نیز ممکن باکتری های خاصی که باعث UTI شدید می شوند مشخص گردد.
- علائمی مانند سوزش در هنگام ادرار معمولا ظرف یک تا دو روز پس از شروع درمان از بین می روند
- حتماً دوره درمان دارویی را تمام کنید
- اگر علائم بعد از 2 تا 3 روز هنوز وجود داشته باشد، با پزشک تان تماس بگیرید
چه آنتی بیوتیک هایی برای درمان UTI استفاده می شود؟
بعضی از آنتی بیوتیک های خوراکی معمولا برای درمان اکثر عفونت های UTI (سیستیت حاد) مورد استفاده قرار می گیرند:
- سولفامتوکسازول تری متوپریم
- نیتروفورانتوئین
- فسفومایسین
- آموکسی سیلین
- برخی از سفالوسپورین ها مانند سفودوکسیم، سفپودوکسیم یا سفاکلر
فلوروکینولون ها مانند سایپروفلوکساسین (Cipro) و لووفلوکساسین (Levaquin) نیز معمولا برای سیستیت خفیف استفاده می شوند؛ با این حال، توصیه های FDA در ماه ژوئیه 2016 نشان می دهد که فلوروکینولون کلس برای عفونت های شدیدتر مفید است، فقط در صورتی تجویز می شوند که آنتی بیوتیک های مناسب دیگری یافت نشود.
بررسی ایمنی FDA نشان داد که هر دو فلوروکینولون خوراکی و تزریقی (که همچنین به نام “کینولون ها ” نامیده می شوند) با عوارض جانبی از کار انداختن تاندون ها، عضلات، مفاصل، اعصاب و سیستم عصبی مرکزی همراه هستند. بیماران باید برای استفاده از فلوروکینولون ها با پزشک شان مشورت کنند.
حتما بخوانید: همه خواص و مضرات قهوه اسپرسو
با این حال، فلوروکینولون خوراکی برای UTI های حادتر، از جمله پیلونفریت مناسب است. برای درمان سرپایی پیلونفریت خفیف، معمولا کینولون های زیر استفاده می شود:
- کیپروفلوکساسین (Cipro, Cipro XR)
- لووفلوکساسین (Levaquin)
آیا آنتی بیوتیک های داخل وریدی (IV) برای یک UTI حاد استفاده می شود؟
اگر باردار هستید، تب بالا دارید یا نمی توانید غذا و مایعات را نگه دارید، پزشک شما را در بیمارستان بستری می کند، بنابراین می توانید با آنتی بیوتیک های داخل وریدی (UTI) درمان شوید. وقتی عفونت شروع به بهبود می کند، امکان دارد از بیمارستان مرخص شوید و در خانه درمان را با آنتی بیوتیک های خوراکی ادامه دهید.
افرادی که دارای UTI حاد هستند و به فلوروکینولون ها آلرژی دارند یا قادر به تحمل این نوع دارو نیستند، درمان داخل وریدی با یک عامل مانند سفتریاکسون یا آمینوگلیکوزید همچون جنتامایسین یا توبرامایسین انجام می شود. درمان باید بر اساس اطلاعات دریافت شده از آزمایشگاه باشد.
- سفتریاکسون
- جنتامایسین
- ترومایسین
حتما بخوانید: 8 روش مراقبت از خودمان
عوارض جانبی رایج در استفاده از آنتی بیوتیک
هر آنتی بیوتیک لیستی از عوارض جانبی منحصر به فردی دارد که این لیست معمولا گسترده است. حتماً پزشک تان را از عوارض جانبی که آنتی بیوتیک ایجاد می کند مطلع کنید. با این حال، عوارض جانبی وجود دارد که برای بسیاری از آنتی بیوتیک ها، صرف نظر از نوع دارو، رایج است:
- عفونت های مخمری واژن یا برفک (گونه های کاندیدا): آنتی بیوتیک ها امکان دارد تعادل فلور طبیعی در واژن را تغییر دهند و منجر به رشد بیش از حد قارچ شوند.
- ناراحتی (معده) شکمی: آنتی بیوتیک ها اغلب با ناراحتی معده مانند حالت تهوع، استفراغ، بی اشتهایی، درد معده یا سوزش (سوء هاضمه) ارتباط دارند پس باید آنها را همراه غذا مصرف کنید.
- اسهال مرتبط با آنتی بیوتیک: مصرف آنتی بیوتیک ها معمولا منجر به ایجاد اسهال یا مدفوع شل می شوند که پس از قطع آنتی بیوتیک از بین می رود. اگر اسهال شدید، خونی یا همراه با گرفتگی معده و استفراغ باشد، با پزشک تماس بگیرید
- سندرم استیونس جانسون، نكرولیز اپیدرمال سمی: سندرم استیونس جانسون (SJS) و نكرولیز اپیدرمی سمی (TEN)، واكنش های شدید آلرژیکی هستند. واکنش های پوستی مانند جوش، لایه برداری پوست و غشاهای مخاطی رخ می دهد و ممکن است تهدید کننده حیات باشد.
مقاومت آنتی بیوتیک چیست؟
میزان مقاومت برای آنتی بیوتیک ها بر مبنای الگوهای محلی در جامعه و علل خطرات خاص برای بیماران همیشه متغیر است.
افزایش میزان مقاومت آنتی بیوتیک در آمپی سیلین و آموکسی سیلین برای سيستيت (E.coli)، دیده شده است. با وجود آموکسی سیلین یا کلوولانات (Augmentin) گزینه ای برای مصرف وجود دارد. سایر درمان های خوراکی با افزایش میزان مقاومت عبارتند از: سولفامتوکسازول ترتریتوپریم (Bactrim DS، Septra DS) و فلوروکینولون ها. میزان مقاومت به سفالوسپورین خوراکی و آموکسی سیلین یا کلوولانات هنوز هم کمتر از 10 درصد است.
حتما بخوانید: 9 نکته برای پرورش مهارت ذهن‌خوانی: چطور ذهن مردم را بخوانیم؟
جدیدترین آنتی بیوتیک ها برای درمان عفونت ادراری
آخرین تجویز FDA مربوط به آنتی بیوتیک ها برای درمان UTI عبارتند از:
1-آنتی بیوتیک Avycaz
- نسل بعدی مهار کننده غیر β-لاکتام β-بتالاکتاماز و نسل سوم آنتی بیوتیک سفالوسپورین آنتی پیسودومونال برای درمان عفونت های داخل شکمی حاد در ترکیب با مترونیدازول و عفونت های شدید دستگاه ادراری است از جمله پیلونفریت، در افرادی که گزینه های درمان محدود یا غیرممکن دارند.
- Avycaz برای اولین بار در تاریخ 25 فوریه 2015 تایید شد و توسط Allergan Inc تولید شده است. Avycaz به عنوان تزریق داخل وریدی هر 8 ساعت داده می شود. بیماران با اختلالات کلیوی گوناگون لازم است که دوز مناسب را مصرف کنند.
2- آنتی بیوتیک Zerbaxa
- ترکیبی از مهارکننده های سفالوسپورین و بتالاکتاماز برای درمان عفونت های شکمی است و با مترونیدازول مصرف می شود. Zerbaxa همچنین برای عفونت های دستگاه ادراری حاد (cUTI)، از جمله پیلونفریت استفاده می شود.
- Zerbaxa برای اولین بار در تاریخ 19 دسامبر 2014 تایید شد و توسط Merck و Co. Zerbaxa تولید شده است و به صورت تزریق داخل وریدی هر 8 ساعت داده می شود. بیماران با اختلالات کلیوی مختلف باید دوز مناسب را مصرف کنند.
آیا آنتی بیوتیک های بدون نسخه برای UTI وجود دارد؟
آنتی بیوتیک های بدون نسخه برای UTI قابل دسترس نیستند (بجز آموکسی سیلین). پزشک ممکن است یک محصول OTC به نام Uristat را توصیه کند تا مثانه و مجرای ادرار را بی حس کند و باعث کاهش درد و سوزش به هنگام ادرار شود. Uristat را می توان بدون نسخه از داروخانه خریداری کرد.
یک محصول فنازوپیریدین مشابه Pyridium نیز با نسخه ی پزشک قابل دسترس است. فنانوپیریدین را فقط 48 ساعت مصرف کنید و بدانید که ادرار تان را به رنگ قهوه ای، نارنجی یا قرمز تبدیل می کند و پارچه یا لنزهای تماسی را رنگی کند. بهتر است هنگام استفاده از فنزوپیریدین، لنزهای تماسی را نپوشید.
چه اتفاقی می افتد اگر مکرراً UTI داشته باشم؟
احتمال دارد برخی از زنان 2 یا 3 بار در یک سال به UTI مبتلا شوند؛ برای این زنان آنتی بیوتیک جهت پیشگیری توسط پزشک تجویز می شود. برای UTI های مکرر، گزینه های مختلفی وجود دارد:
- مصرف دوره ی کوتاه مدت (3 روز) آنتی بیوتیک در صورت مشاهده ی اولین علامت UTI؛ یک نسخه ممکن است برای تان جهت استفاده در خانه تجویز شود.
- مصرف بلند مدت آنتی بیوتیک.
- پس از رابطه جنسی، یک دوز آنتی بیوتیک را مصرف کنید.
انتخاب آنتی بیوتیک بر اساس UTIs قبلی، به اثربخشی و عوامل خاص بیماری مانند آلرژی و هزینه بستگی دارد. آنتی بیوتیک هایی که معمولا برای UTI های رایج استفاده می شوند شامل سولفامتوکسازول، تریمتوپریم، نیتروفورانتوئین، سفافلور، سفالکسین یا نورفلوکساسین می باشند.
در زنان بعد از یائسگی با خشکی واژن احتمال بازگشت مجدد عفونت وجود داشته باشد، استروژن واژینال می تواند یک درمان موثر باشد.
حتما بخوانید: 14 ویژگی افراد باهوش که از نظر علمی ثابت شده است
آیا می توانم UTI را بدون آنتی بیوتیک درمان کنم؟
معمولا درمان UTI بدون آنتی بیوتیک توصیه نمی شود. یک UTI اولیه مانند عفونت مثانه (سیستیت) امکان دارد در طول زمان بدتر شود و منجر به عفونت شدید کلیوی (پیلونفریت) گردد. با این حال، طبق مطالعه ای بیان شده که UTIs خفیف خود به خود از بین می رود. اگر علائم UTI دارید، بهتر است با پزشک تان مشورت کنید. زنان باردار باید هر چه زودتر به پزشک مراجعه کنند اگر فکر می کنند که UTI دارند، زیرا منجر به افزایش خطر زایمان زودرس یا تولد نوزاد نارس شود.
درمان با دمنوش های گیاهی
1- دمنوش گل ختمی ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری ریشه‌ی گل ختمی را خرد کنید. ریشه‌ی گل ختمی خرد شده را در یک پارچه‌ی نخی تمیز و کوچک بریزید و آن را گره بزنید. ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلی‌لیتر آب را بجوشانید و سپس از روی حرارت بر دارید. بسته‌ی محتوی ریشه‌ی گل ختمی را در آب جوش بیندازید و اجازه دهید ۱۰ دقیقه دم بکشد. مقداری عسل به آن اضافه کنید، دمنوش شما آماده است.
2- دمنوش جعفری ۱ فنجان برگ جعفری تازه را تقریبا خرد کنید یا از دو قاشق غذاخوری برگ خشک شده‌ی جعفری استفاده نمایید. یک فنجان آب را جوش بیاورید، و سپس شعله را کم کنید. جعفری خرد شده را به آب جوش اضافه کنید و اجازه ۶ تا ۱۰ دقیقه دم بکشد. دمنوش را از صافی عبور دهید و آن را گرم بنوشید.
3- دمنوش تخم گشنیز ۲ تا ۳ قاشق غذاخوری تخم گشنیز را کمی خرد کنید. ۳ فنجان آب را به جوش بیاورید و از روی حرارت بر دارید. تخم گشنیز خرد شده را در آب جوش بریزید؛ در ظرف را ببندید و اجازه دهید ۲ تا ۳ ساعت دم بکشد. این دمنوش را به صورت گرم یا سرد بنوشید.
4- دمنوش زنجبیل به اندازه‌ی ۲ تا ۳ سانتی‌متر از زنجبیل تازه را در یک فنجان آب خرد کنید. این ترکیب را به مدت چند دقیقه روی حرارت کم بجوشانید. آن را از روی حرارت بر دارید و اجازه دهید به اندازه‌ی دمای اتاق خنک شود. آن را از صافی رد کنید، کمی عسل به آن اضافه نمایید و نوش جان کنید.
5- دمنوش بابونه یک فنجان آب را بجوشانید و سپس از روی حرارت بردارید. یک قاشق چای خوری بابونه‌ی خشک شده به آن بیفزایید. در ظرف را بگذارید و اجازه دهید بابونه چند دقیقه در آب جوش دم بکشد. آن را صاف کنید و نوش جان نمایید.
حتما بخوانید: 44 مهارت که هر زن و مردی باید بلد باشند
روش های مراقبتی
- بهتر است یک پد حرارتی را روی ناحیه تناسلی قرار دهید تا درد شما کمتر شود.
- گرفتن دوش آبگرم به کاهش درد شما کمک زیادی میکند. اما لازم به ذکر است از مواد شوینده قوی و همچنین استفاده از وان برهیزید.
- یکی از بهترین روش های درمان عفونت ادراری، نوشیدن آب و مایعات است.
- باکتری‌ها در محیط‌های خیس و مرطوب رشد می‌کنند. لباس‌های تنگ و چسبان، رطوبت را در آلت تناسلی نگه می‌دارند و محیط مناسبی برای رشد باکتری فراهم می‌کنند. پوشیدن لباس‌های گشاد و غیررسمی باعث می‌شود پوست نفس بکشد و باکتری‌ها از مجاری ادراری دور می شوند .
- سعی کنید در بازه های کوتاه ادرار خود را دفع کنید.هیچ گاه ادرار خود را نگه ندارید.
- از نوشیدن نوشابه، الکل، چای و قهوه اجتناب کنید.
- همیشه پس از توالت کردن خودتان را از جلو به عقب تمیز کنید
- پس از داشتن رابطه جنسی ادرار کنید.
- از دوش واژینال استفاده نکنید این کار زمینه ابتلا به بیماری های عفونی را افزایش میدهد.
- از استفاده از تامپون (پنبه‌ی قاعدگی) اجتناب کنید، به جای آن از پد و کاپ قاعدگی استفاده کنید.
