کاکتوس ها گیاهان مقاوم و کم نیاز هستند، محل تولد اولیه این گیاهان بیابان های آمریکا بود. محیطی گرم و خشک که بسیار کم باران می بارید و تابش نور خورشید باعث می شد کمتر گیاهی در این آب و هوا دوام بیاورد. امروزه این گیاهان در سراسر جهان طرفداران زیادی پیدا کرده اند و امروز آن را حتی در آپارتمان ها نیز خواهید دید. در این مقاله روش های نگهداری و تکثیر انواع کاکتوس را شرح خواهیم داد.
گیاه شناسی کاکتوس
کاکتوسها گروهی از گیاهان هستند که از تیره کاکتوسیان ( cactaceae ) به شمار می‌آیند و در دسته میخک‌سانان قرار می‌گیرند که خاردار و گوشتی هستند. این گیاه در ابتدا تنها در شمال و جنوب و نواحی مرکزی آمریکا رشد می‌کرد. اما امروزه در بسیاری از مناطق گرم و خشک جهان زندگی میکند.کاکتوسها ریشه‌های بسیار عمیقی دارند و ساقه‌های آنها گوشتی و دارای خار است. برخی از آن ها داری برگ و برخی دیگر در بازه های زمانی خاص گل میدهند.
انواع کاکتوس
1- خانواده پرسکیه (Pereskia) این دسته از کاکتوس ها برگدار و گلدار هستند. ساقه این نوع کاکتوس به راحتی در ماسه ریشه میدهد.
2- خانواده اوپنسیه (Opuntia) دسته دوم نیز برگ دارند.با این تفاوت که به سرعت بعد از چند روز برگ های خود را از دست میدهد. همچنین تیغ های این دسته نیز به راحتی جدا می شوند.
3- خانواده کاکتاسه (cactaceae) این دسته از کاکتوسها برگ ندارند و در مناطق سرد بهتر رشد میکنند. این دسته از گیاهان به خاطر داشتن خارهای حساسیت زا بهتر است از دسترس کودکان دور باشد.
تاثیر وجود کاکتوس در خانه
- نگهداری انواع کاکتوس در خانه باعث جذب دی اکسید کربن و افزایش اکسیژن می شوند و موجب پاکسازی هوای محیط میشود.
- کاکتوس ها مانند سایر گیاهان، خشکی هوا را کم می کنند و هوای محیط مرطوب خواهد شد.
- طبق تحقیقات علمی گیاهان و انواع کاکتوس های رنگی و خانگی باعث کم شدن استرس و بیماری های روحی می شوند.
شرایط نگهداری کاکتوس ها
1- خاک اگر آب و هوای محیط شما گرم است کاکتوس شما به خاکی قابل نفوذ و سبک احتیاج دارد. در صورتی که با قرار گرفتن در هوای سرد بهتر است از خاک‌های سنگین استفاده کنید. معمولا کاکتوس ها در خاک با PH هفت سالمتر خواهند بود.
2- دمای محیط دمای ایده آل کاکتوس ها 18 تا 32 درجه سانتی گراد است که این میزان در زمستان تا 14 درج سانتی گراد نیز کاهش می یباد. همچنین بهتر است کاکتوس را در محیطی با تهویه مناسب قرار دهید.
با این اپلیکیشن ساده، هر زبانی رو فقط با روزانه 5 دقیقه گوش دادن، توی 80 روز مثل بلبل حرف بزن! بهترین متد روز، همزمان تقویت حافظه، آموزش تصویری با کمترین قیمت ممکن!
3- رطوبت از آن جایی که کاکتوس ها در محیط های مقاوم رشد میکنند، نیاز به رطوبت زیاد نخواهند داشت. برای گلدهی کاکتوس در فصل بهار، باید در طول فصل زمستان، آبیاری گیاه را به حداقل برسانید و اجازه دهید خاک گلدان کاملا خشک شود.
4- نور طیف نور مناسب برای گونه‌های مختلف کاکتوس ، از زیاد تا خیلی زیاد است. اگر محیط پرنوری ندارید از خرید این گیاه صرف نظر کنید.
5- گلدان گلدان کاکتوسها نباید زیاد بزرگ باشد. کاکتوسها در گلدان‌های کوچک رشد بهتری خواهند داشت. لازم است از گلدان‌های سفالی برای کاشت کاکتوس استفاده کنید. بهترین زمان تعویض گلدان، قبل از فصل رشد گیاه، یعنی اوایل فصل بهار است.
6- کود کاکتوس در طی پاییز و زمستان تنها هر دو تا سه ماه یک مرتبه به کود احتیاج دارد. یک کود کم ازت برای کاکتوس مناسب است. کودهایی که به تدریج در خاک آزاد می شوند نیز برای کاکتوس مناسب هستند، اما این کودها تنها یک مرتبه در بهار به خاک افزوده می شوند.
7- بیماری های کاکتوس کاکتوس ها در اثر آبیاری زیاد، خاک نامناسب، نور نامناسب و رطوبت زیاد دچار بیماری های قارچی می شوند. لک سفید بر بدن کاکتوس احتمال بیماری قارچی و آفت هست. یک قاشق چایخوری سم حشره کش مانند دیازینون و یک قاشق قارچ کش مانند مانکوزب را در یک لیتر آب حل کرده و به صورت اسپری و یا مانند آبیاری به گیاه بدهید.
روش های تکثیر کاکتوس
1- کاشت بذر
- ابتدا بذرها را از گیاه جدا کنید.
- سپس گلدان مناسبی برای کاشت گیاه انتخاب کنید.
- بعد از آن گلدان را با خاک یا ماسه مرغوب، به صورتی که کاملا زهکشی شده و دارای سنگ ریزه های زیادی باشد پر کنید.
- در مرحله آخر بذر را درون خاک بکارید و روی آن را به طور کامل با خاک بپوشانید.
- در پایان نیز روی خاک را به اندازه ای آب بپاشید که روی خاک نمدار شود.
این روش برای کاکتوس هایی مناسب است که خود گیاه مادر بذر تولید میکند و مشخصا بذر مشخصات کامل گیاه مادر را ندارد.
2- پاجوش
پاجوش کاکتوس ها گاهی روی خاک، گاهی روی ساقه و گاهی روی برگ تشکیل می شوند و نمیتوان از همه کاکتوس ها انتظار پاجوش داشت.
سرعت رشد این نوع تکثیر زیاد است. اگر پاجوش ها بدون ریشه باشند، روش تکثیر همان روش قلمه زدن است. به این صورت که پاچوش را با تیغ تیز و ضد غفونی شده ای می برید و آن را در گلدان جدیدی می کارید. اما اگر پاجوش شما ریشه داشت باید با دقت همراه با ریشه اش جدا کنید. بعد از آن در گلدانی که با خاک مناسب پر شده است می کارید.
3- قلمه زنی
- با یک تیغ یا چاقوی تیز که کاملا ضد عفونی شده است قسمتی از گیاه را ببرید.
- برای جلوگیری از قارچ زدن گیاه هنگام کاشت و خشک شدن آن، 3 الی 15 روز (نسبت به نوع کاکتوس) قسمت برش داده شده را در هوای خشک قرار بدهید تا به اصطلاح گیاه بریده شده پینه ببندد.
- گلدان مناسب را انتخاب کرده و خاک زهکشی شده را درون آن بریزید.
- یک الی سه سانتی متر از گیاه برش داده شده را درون خاک می کاریم.
- تا زمان رشد کامل آن و به دلیل نداشتن ریشه، گیاه را تا چند روز از نور مستقیم آفتاب دور نگه دارید.
بهترین فصل برای قلمه زدن کاکتوس فصل بهار و تابستان است و از کاکتوس هایی استفاده کنید که بیش از یک سال عمر دارند.
4- پیوند زدن
- کاکتوسی که از نظر سن و ریشه مناسب است را به عنوان کاکتوس پایه انتخاب کنید.
- آن را از وسط برش داده و قسمت بالایی آن را جدا کنید.
- قسمتی از کاکتوسی را که می خواهید با پایه پیوند بزنید را با تیغ جدا کنید.
- قسمت جدا شده را روی گیاه پایه قرار دهید.
- پس از آن به وسیله نخ یا طناب نازکی این دو را روی هم محکم ببندید.
- پس از آن گیاه پایه را به اندازه کافی آبیاری کنید.
پیوند زدن معمولا برای ترکیب چند گیاه استفاده میشود لذا لازم است از کاکتوس هایی با طول عمر 5 ساله استفاده کنید.
نکات تکمیلی
1- کاکتوس های با تیغ های فشرده و دارای مو مانند سفالئسرئوس، اسپوستوا و سایر گونه ها نور آفتاب بیشتری را نسبت به کاکتوس های بدون تیغ تحمل می کنند.
2- آبیاری بیش از حد موجب پوسیدگی ساقه و ریشه گیاه می شود و متاسفانه هنگامی که ریشه کاکتوس بپوسد یا حتی پوسیدگی در آن آغاز شود، دیگر نمی توان گیاه را نجات داد. بنابراین میزان آبیاری براساس نوع کاکتوستان باشد.
3- سعی کنید در زمستان کاکتوسها را در مکانی که دمای بین ۵ الی ۱۲ درجه دارد نگهداری کنید تا کاکتوسها به خواب زمستانی بروند این امر به این دلیل انجام میشود که کاکتوسها در زمان رشد به گل بنشینند.
4- هر شش ماه یک بار گیاه را با محلول قارچ کش آبیاری کنید تا خاک گیاه ضدعفونی شود.
ویدیوی جالب تکثیر کاکتوس
