اختلال وسواس اجباری (OCD) در افراد متفاوت است، اما معمولا یک الگوی خاصی از افکار و رفتارها را ایجاد می کند. بنابراین نحوه درمان آن در اکثر افراد شبیه به هم است. در این مقاله نتایج تحقیقات جدید مجله معتبر nhs انگلستان در زمینه علل، علایم و راههای درمان وسواس شستشو را در اختیار شما قرار می دهیم.
ابتدا ویدیوی زیر را تماشا نمایید:
الگوی وسواس شستشو دارای 4 مرحله اصلی است:
- وسواس– که در آن فکر، تصویر و یا درخواست ناخواسته ی مزاحم و ناراحت کننده بارها و بارها در ذهن تکرار می شود.
- اضطراب– وسواس باعث ایجاد اضطراب شدید یا استرس می شود.
- اجبار– رفتارهای تکراری یا اعمال ذهنی که به سراغتان می آید نتیجه ی اضطراب و ناراحتی ناشی از وسواس است.
- تسکین موقت– رفتار اجباری موقتا اضطراب را از بین می برد، اما وسواس و اضطراب دوباره برمی گردد و این چرخه ادامه دار است.
حتما بخوانید: نحوه درمان وسواس فکری (OCD) سندروم وسواس یا وسواس فکری_عملی
افکار وسواسی
تقریبا هر فردی در بعضی مواقع افکار ناخوشایند یا ناخواسته ای دارد، مثلا فکر کردن به اینکه نکند در خانه را قفل نکرده باشم یا حتی فکر کردن به یک تصویر ذهنی خشونت آمیز. اما اگر یک فکر مداوم و ناخوشایند داشته باشید که شما را تا حدی از افکار دیگرتان بازدارد، ممکن است دچار وسواس شوید.
توی این پک فوق العاده، مرد بهتری شویم رو جوری یاد میگیری که تو هیچ کلاس آموزشی یا پک دیگه ای نه دیدی نه شنیدی!
برخی از وسواس های رایج که افراد مبتلا به OCD دارند عبارتند از:
- ترس از اینکه عمدا به خودش و دیگران آسیب برساند – برای مثال، ترس از اینکه به فرزندانش حمله کند.
- ترس از اینکه ناخواسته به خودش یا دیگران آسیب برساند – به عنوان مثال، ترس از اینکه گاز را در خانه روشن گذاشته باشد و خانه آتش بگیرد.
- ترس از اینکه دچار بیماری یا عفونت شود.
- نیاز به تقارن یا نظم – به عنوان مثال، ممکن است شخص مورد نظر احساس کند که تمام برچسب های روی کمدش باید یک شکل و مرتب باشند.
- فرد مورد نظر ممکن است افکار وسواسی خشونت آمیز یا جنسی داشته باشد که آن ها را بسیار خطرناک می بیند اما باید بداند که آن ها فقط فکر هستند و به این معنی نیست که به آن ها عمل می کند.
رفتار اجباری
رفتاری که برای کاهش یا جلوگیری از اضطراب یا اندیشه وسواس ایجاد می شود؛ مثلا فردی که از آلودگی با میکروب ها می ترسد، دست هایش را بارها و بارها می شوید. او تمایل دارد این کار را بارها و بارها تکرار کند تا تفکر وسواس را خنثی کند.
اکثر افراد مبتلا به OCD متوجه شده اند که چنین رفتار های اجباری عاقلانه و منطقی نیستند، اما قادر به ترک آن ها نمی باشند. انواع مختلف رفتار اجباری در افراد مبتلا به OCD عبارتند از:
- تمیز کردن و شستن دست ها
- چک کردن – مانند چک کردن اینکه درب ها قفل شده اند یا نه و یا اینکه گاز خاموش است یا نه.
- شمردن
- مرتب کردن
- جمع آوری کردن
- درخواست اطمینان
- تکرار کلمات در سرشان
- تفکر خنثی کردن افکار برای مقابله با افکار وسواسی
- اجتناب از مکان ها و موقعیت هایی که می تواند افکار وسواسی ایجاد کند.
کمک بگیرید
اگر فکر می کنید که OCD دارید، کمک گرفتن از دیگران بسیار مهم است و تاثیر قابل توجهی بر زندگی شما دارد. اگر فکر می کنید یکی از اطرافیان شما ممکن است OCD داشته باشد، سعی کنید درباره آن صحبت کنید و به آنها پیشنهاد کمک بدهید. این که OCD به خودی خود بهتر شود، بعید به نظر می رسد اما امکان درمان آن وجود دارد تا به شما کمک کند علائم خود را مدیریت کنید و کیفیت زندگی بهتری داشته باشید. 2 راه اصلی برای دریافت کمک وجود دارد:
با این اپلیکیشن ساده، هر زبانی رو فقط با روزانه 5 دقیقه گوش دادن، توی 80 روز مثل بلبل حرف بزن! بهترین متد روز، همزمان تقویت حافظه، آموزش تصویری با کمترین قیمت ممکن!
- خودتان مستقیما به یک روانشناس مراجعه کنید (به روانشناسی مراجعه کنید که تخصص روان درمانی دارد)
- از کسی که قبلا درگیر این بیماری بوده و درمان شده کمک بگیرید یا اینکه در اینترنت جستجو کنید.
مشکلات مرتبط
برخی از افراد مبتلا به OCD ممکن است سایر مشکلات روان شناختی را نیز داشته باشند، از جمله:
- افسردگی – وضعیتی که به طور معمول باعث ایجاد احساس غم انگیز و ناامیدی می شود.
- اختلالات خوردن – شرایطی که با نگرش غیرطبیعی نسبت به مواد غذایی پیش می آید که باعث تغییر رفتار و عادات غذایی شما می شود.
- اختلال اضطراب عمومی – شرایطی که موجب ایجاد اضطراب در مورد موقعیت ها و مسائل می شود.
- اختلال هورمونی
افراد مبتلا به OCD و افسردگی شدید ممکن است احساس خودکشی داشته باشند.
راه های درمان
2 درمان اصلی OCD عبارتند از:
- درمان روان شناسی: نوعی درمان که به شما کمک می کند با ترس و اندیشه های وسواس خود مواجه شوید بدون اینکه درگیر آن ها شوید.
- دارو درمانی: معمولا دارو های ضد افسردگی است که با تغییر تعادل مواد شیمیایی در مغز به شما کمک می کند.
معمولا برای OCD نسبتا خفیف، دوره درمان کوتاه است ولی OCD شدید نیاز به دوره طولانی تر درمان و یا دارو دارد. این درمان ها می تواند موثر باشد اما باید آگاه باشیم که ممکن است چند ماه طول بکشد تا اولین نتایج درمان را ببینیم.
درمان روانشناسی
با پزشک خود مشورت کنید تا مشکلات خود را دسته بندی کنید. او شما را تشویق می کند تا با ترس هایتان روبرو شوید و اجازه دهید افکار وسواسی بدون خنثی کردن آنها با رفتارهای اجباری اتفاق بیفتد. درمان OCD دشوار و ممکن است ترسناک باشد، اما بسیاری از افراد متوجه می شوند زمانی که با وسواس های خود روبرو می شوند، اضطرابشان کاهش می یابد یا به کلی از بین می رود. افراد مبتلا به OCD نسبتا خفیف معمولا حدود 10 ساعت ملاقات با روانشناس به همراه تمریناتی که در خانه بین جلسات باید انجام دهند نیاز دارند.
دارو درمانی
اگر درمان روانشناسی به بهبود OCD شما کمک نکند و یا اگر OCD شما نسبتا شدید باشد به دارو نیاز دارید. معمولا داروهای اصلی که پیشنهاد می شود SSRI ها هستند (مهارکننده‌های بازجذب سروتونین با نام مخفف اس‌اس‌آرآی‌ها (SSRIs) دسته‌ای از داروهای ضد افسردگی هستند که برای درمان افسردگی و برخی از انواع اختلالات اضطرابی و اختلالات شخصیتی کاربرد دارند). ممکن است تا 12 هفته بعد از مصرف دارو ها هیچ اثری را مشاهده نکنید. یکی از معروف ترین آنها که تصویر آن را در بالا مشاهده می کنید داروی فلوکستین است.
اکثر مردم نیاز به حداقل یک سال درمان دارند. اگر بعد از این مدت علائم کم یا متوقف شد، شاید بتوانید درمان را متوقف کنید، اگرچه بعضی از افراد باید سال ها دارو مصرف کنند. مصرف SSRI ها را خودسرانه و بدون مشورت با پزشک قطع نکنید. هنگامی که درمان خودسرانه متوقف شود ممکن است بعد از مدتی دوباره بیماری عود کند و مجبور شوید درمان را دوباره از اول شروع کنید. عوارض جانبی SSRI ها عبارتند از:
- احساس آشفتگی، لرزش یا اضطراب
- احساس بیماری داشتن یا بیمار شدن
- اسهال یا یبوست
- سرگیجه
- مشکلات خواب (بی خوابی)
- سردرد
- عدم تحریک جنسی
احتمال بسیار کمی هم وجود دارد که دارو های SSRI باعث خودکشی شوند. اکثر عوارض جانبی پس از چند هفته بهبود می یابند اما بعضی از آن ها ادامه پیدا می کنند ولی در نهایت تقریبا همه آنها درمان می شوند.
از دست ندهید: 20 تا از مهم ترین اصول موفقیت در زندگی طبق جدیدترین تحقیقات انجام شده در دنیا
در حال حاضر جدیدترین و موثرترین روش درمان بیماران مبتلا به وسواس شستشو همین روش ها هستند. هر گونه سوال، نظر یا تجربه ای در این زمینه دارید در بخش نظرات با ما مطرح نمایید.
من وسواس فکری و عملی شدید دارم طوریکه اگه دستم ضرب بخوره توهم میزنم که خونی شده و جایی رو آلوده کرده و من باید همه جا رو پاک کنم.بخدا خیلی داغونم از اونایی که مته به خشخاش میذارن توی امور نجسی پاکی