درمان بیماری های شایع روانی

کاربرد آمی تریپتیلین، روش مصرف و عوارض جانبی

gold

داروی آمی تریپتیلین برای درمان افسردگی و بیماری های دیگری از جمله بی خوابی، درد و سندرم روده تحریک پذیر (IBS) استفاده می شود. مصرف این دارو عوارض جانبی مانند خواب آلودگی، افزایش وزن و اختلال در عملکرد سیستم ایمنی و جنسی را بهمراه دارد. در این مطلب در مورد موارد مصرف آمی تریپتیلین، تداخلات دارویی و عوارض جانبی آن اطلاعات لازم را کسب کنید.

آمی تریپتیلین چیست؟

آمی تریپتیلین یک داروی ضد افسردگی سه حلقه ای است. این دارو با نام ادویل نیز شناخته می شود. منظور از داروی سه حلقه ای این است که این دارو در ساختار شیمیایی خود دارای سه حلقه است.

آمی تریپتیلین در یک مقطع زمانی، پرکاربردترین داروی ضد افسردگی بود و در سال 2013 در انگلیس، بیش از 11 میلیون بار تجویز شد.

آمی تریپتیلین از سوی سازمان غذا و دارو (FDA) فقط برای درمان افسردگی مورد تأیید قرار گرفته است اما گاهی اوقات برای درمان بیماری های دیگری مانند میگرن، فیبرومیالژیا و سندرم روده تحریک پذیر نیز تجویز می شود.

آمی تریپتیلین در بدن به نورتریپتیلین تبدیل می شود که فرم فعال آن است. این دارو از طریق مکانیسم های مختلفی کار می کند و از این رو فواید و عوارض جانبی بسیاری به همراه دارد.

مکانیسم عمل آمی تریپتیلین

  • آمی تریپتیلین مانع جذب مجدد سروتونین و نورآدرنالین می شود. بنابراین هم سروتونین و هم نورآدرنالین بیشتر در سیستم بدن باقی می مانند و همین امر، اثرات آنها را طولانی می کند.
  • این دارو عمل هیستامین را در مغز مسدود می کند، که منجر به خواب آلودگی می شود.
  • آمی تریپتیلین گیرنده های NMDA را مسدود کرده و گیرنده های آدنوزین A1 را فعال می کند. همه این عوامل ممکن است منجر به تسکین درد شود.

موارد مصرف آمی تریپتیلین

آمی تریپتیلین تنها برای درمان افسردگی مورد تایید FDA (سازمان غذا دارو)، قرار گرفته است.

1- افسردگی

طبق نتایج تعدادی از آزمایشات بالینی، آمی تریپتیلین ممکن است در بهبود علائم افسردگی، موثرتر از داروهای ضد افسردگی دیگر عمل کند. با این حال، عوارض جانبی زیاد این دارو، اغلب موجب محدودیت استفاده از آن می شود.

 


چرب زبان

با این اپلیکیشن ساده، هر زبانی رو فقط با روزانه 5 دقیقه گوش دادن، توی 80 روز مثل بلبل حرف بزن! بهترین متد روز، همزمان تقویت حافظه، آموزش تصویری با کمترین قیمت ممکن!


 

در دو متاآنالیز بزرگ از 186 و 194 مطالعه، آمی تریپتیلین با سایر داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای و مهارکننده های انتخابی باز جذب سروتونین (SSRI ها) مقایسه شد. هر دو مطالعه دریافتند که آمی تریپتیلین عملکرد بهتری نسبت به دیگر داروهای ضد افسردگی دارد اما در عین حال عوارض جانبی بیشتری نسبت به دیگر داروها ایجاد می کند.

عوارض جانبی متعدد این دارو باعث شد که بسیاری از شرکت کنندگان از مطالعه خارج شوند. این در حالی ست که عوارض جانبی داروهای دیگر کمتر بود.

مشاهده ی اثرات ضدافسردگی آمی تریپتیلین اغلب مدتی طول می کشد. اکثر بیماران قبل از مشاهده ی اثرات ضدافسردگی، بهبودی را در زمینه های دیگری مانند رفع بیخوابی یا تسکین درد مشاهده می کنند.

2- میگرن

یک متاآنالیز (از 12 مطالعه و 1006 شرکت کننده) نشان داد که آمی تریپتیلین برای درمان میگرن، بسیار بهتر از دارونما عمل می کند. این اثر برای کسانی که این دارو را برای مدت طولانی تری مصرف کردند، بهتر بود.

با این حال، آمی تریپتیلین عوارض جانبی بیشتری نسبت به داروهای درمان کننده ی میگرن مانند مهاركننده های انتخابی باز جذب سروتونین (SSRI)، مهاركننده های انتخابی باز جذب نوراپی نفرین (SNRI) یا نورتیپتیلین داشت.

همچنین تحقیقات نشان می دهد که آمی تریپتیلین ممکن است برای کودکان مبتلا به میگرن مناسب نباشد و کمکی به درمان آنها نکند.

3- درد نوروپاتیک

گاهی اوقات از آمی تریپتیلین برای درمان درد نوروپاتیک استفاده می شود. درد نوروپاتیک ناشی از آسیب به بافت عصبی است.

نتایج یک متاآنالیز (از 17 مطالعه و 1342 شرکت کننده) نشان داد که آمی تریپتیلین ممکن است درد مزمن نوروپاتیک را بهبود بخشد اما فقط برای حدود 25٪ افراد موثر است. این دارو ممکن است به افرادی که به دلیل دیابت، زونا، آسیب نخاعی یا سکته مغزی درد دارند، کمک کند.

با این حال، بسیاری از مطالعات به این نتیجه رسیدند که عملکرد این دارو برای تسکین درد بهتر از دیگر مسکن ها یا ضد افسردگی هایی مانند نورتریپتیلین، ماپروتیلین، دسیپرامین، پرگابالین یا فلوکستین نیست.

4- سندرم روده تحریک پذیر (IBS)

سه نوع IBS وجود دارد: IBS همراه با اسهال، IBS همراه با یبوست و IBS با الگوی متناوب مدفوع. ضد افسردگی های سه حلقه ای برای درمان IBS همراه با اسهال بهترین عملکرد را دارد.

داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای مانند آمی تریپتیلین مدت زمان ماندن غذا در روده را افزایش می دهند و این امر باعث می شود که مدفوع سفت تر شود و اسهال کمتر اتفاق بیفتد.

در 101 بیمار مبتلا به سندروم روده ی تحریک پذیر که از آمی تریپتیلین استفاده کردند، 66٪ موارد کاملا بهبود یافتند. این درمان باعث کاهش درد معده، ناراحتی معده و دفعات مدفوع و بهبود کیفیت زندگی شد. با این حال عوارض جانبی بسیاری هم مشاهده شد.

مطالعات بسیار دیگری هم نشان از موثر بودن آمی تریپتیلین برای درمان بیماری سندروم روده ی تحریک پذیر داشت.

5- فیبرومیالژیا

فیبرومیالژیا نوعی درد مزمن اسکلتی – عضلانی است که موجب بروز دردهای منتشر و مزمن در همه جای بدن می شود. این بیماری بیش از سه ماه طول می کشد و می تواند منجر به کاهش خواب، خستگی و افسردگی شود.

یک متاآنالیز (شامل 9 مطالعه و 649 بیمار) نشان داد که آمی تریپتیلین برای درمان فیبرومیالژیا، در 36٪ بیماران موثر بوده است.

نتایج دو مطالعه با 22 و 62 بیمار مبتلا فیبرومیالژیا نشان داد که این دارو باعث بهبود خواب و کاهش خستگی می شود.

با این حال نتایج یک مطالعه ی دیگر نشان داد که آمی تریپتیلین در 4 نفر (از 19 نفر)، موجب تشدید علایم فیبرومیالژیا شد.

5- مشکلات خواب و بی خوابی

نتایج یک مطالعه انجام شده روی 27 بیماری که در حال ترک مواد مخدر بودند و از بی خوابی رنج می بردند نشان داد که آمی تریپتیلین برای درمان این مشکل، به اندازه ی دیگر داروهای خواب آور مانند لورازپام موثر است. علاوه بر این، آمی تریپتیلین باعث خواب آلودگی کمتر بعد از بیدار شدن از خواب می شود. این ممکن است به بیماران کمک کند که صبح ها بدون احساس خواب آلودگی و کسالت، از خواب بیدار شوند.

نتایج یک مطالعه روی 14 بیمار نشان داد که آمی تریپتیلین به میزان 15 دقیقه، میزان خواب را افزایش می دهد و علاوه بر این، موجب بخواب رفتن سریعتر می شود. این مطالعه همچنین نشان داد که این دارو، موجب خواب عمیق تر می شود و این موجب ریکاوری عضلات و تجدید انرژی می گردد. اما بیماران گزارش کردند که پس از یک هفته مصرف دارو، به خواب رفتن آنها مشکل تر شده است.

یک مطالعه ی انجام شده روی 30 بیمار نشان داد که آمی تریپتیلین ممکن است حرکت سریع چشم در خواب (REM) را کاهش دهد. حرکت سریع چشم در خواب در بیماران مبتلا به افسردگی می تواند به طور غیرطبیعی طولانی باشد.

6- اضطراب

یک مطالعه ی انجام شده روی 55 بیمار در انتظار جراحی نشان داد که آمی تریپتیلین می تواند موجب تسکین اضطراب در این بیماران شود.

نتایج یک مطالعه آزمایشی روی 32 بیمار مبتلا به اضطراب و افسردگی نیز نشان داد که این دارو در کاهش اضطراب موثر است.

نتایج دو مطالعه دیگر بر روی 30 بیمار نیز نشان داد که آمی تریپتیلین موجب تسکین اضطراب در بیماران مبتلا به بی خوابی می شود.

اضطراب در افراد مبتلا به میگرن نیز شایع است. تسکین علایم میگرن با آمی تریپتیلین نیز می تواند به کاهش اضطراب کمک کند.

اگرچه آمی تریپتیلین برای تسکین اضطراب مفید است اما به دلیل داشتن عوارض جانبی (30 تا 50٪)، استفاده ی طولانی مدت از آن ممکن نیست. به همین دلیل بیشتر بیماران، داروهای مهارکننده های انتخابی باز جذب سروتونین (SSRI) را ترجیح می دهند و فقط در صورت عدم موفقیت SSRI ها، از داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای استفاده می کنند.

نحوه ی مصرف صحیح آمی تریپتیلین

  • دستورالعمل های درج شده روی برچسب دارو را دنبال کنید و آن را دقیقا طبق تجویز پزشک مصرف نمایید.
  • این دارو را می توان همراه با غذا یا بدون غذا مصرف کرد.
  • تاثیر این دارو پس از چند هفته مصرف منظم، مشاهده می شود. اگر در ابتدای مصرف آمی تریپتیلین، احساس بهبودی نمی کنید، مصرف دارو را قطع نکنید. علاوه بر این، پس از بهبودی کامل بیماری، باز هم به مصرف دارو ادامه دهید تا از بازگشت علائم جلوگیری شود.
  • در مورد مدت زمان مصرف این دارو با پزشک خود مشورت کنید.
  • بدون مشورت با متخصص یا پزشک، مصرف آمی تریپتیلین را متوقف نکنید. اگر مصرف این دارو را بصورت ناگهانی قطع کنید، ممکن است اثرات ناخوشایندی مانند سرگیجه، سردرد، مشکلات خواب، تحریک پذیری و حالت تهوع را تجربه کنید.

در صورت فراموش کردن مصرف یک دوز دارو، چه باید کرد؟

اگر یک دوز دارو را فراموش کردید، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اگر تقریبا زمان مصرف دوز بعدی ست، از مصرف دوز فراموش شده اجتناب کنید و مصرف دارو را طبق روال قبل ادامه دهید. هیچگاه دو قرص را با هم مصرف نکنید.

داروی مشابه: کاربرد اس سیتالوپرام، روش مصرف و نکات کاربردی

موارد زیر را قبل از مصرف به پزشک اطلاع دهید

  • حساسیت به آمی تریپتیلین یا سایر مواد تشکیل دهنده آن
  • اگر باردار هستید، قصد باردار شدن دارید یا در حال شیردهی هستید، به پزشک اطلاع دهید. اگر باردار و یا شیرده هستید، پزشک در مورد مزایای احتمالی و عوارض جانبی آمی تریپتیلین با شما صحبت می کند. در صورت داشتن هر گونه سوال یا نگرانی، با پزشک خود مشورت کنید.
  • در صورت داشتن مشکلات زیر، در حال حاضر و یا در گذشته، به پزشک اطلاع دهید:
  • سایر آلرژی های دارویی
  • بیماری قلبی، کلیوی یا کبدی
  • بیماری های پزشکی مانند مشکل در دفع ادرار، بزرگ شدن غده پروستات، پرکاری تیروئید، تشنج یا افزایش فشار چشم (گلوکوم)
  • سایر بیماری های روانی مانند اختلال دو قطبی، خلق و خوی غیر طبیعی بالا یا هیجان زدگی (شیدایی) یا سوء مصرف الکل
  • اگر در 2 هفته ی گذشته، برای بهبود خلق و خو، داروهای دیگری مصرف کرده اید، به پزشک اطلاع دهید

ممکن است بعد از شروع مصرف آمی تریپتیلین، پوست شما نسبت به نور خورشید حساسیت بیشتری پیدا کند. از قرار گرفتن در معرض نور شدید آفتاب خودداری کنید و برای محافظت از پوست، از کرم ضد آفتاب استفاده کنید.

نکات مهم

اگر در اوایل درمان به ویژه در هفته های اول یا در هنگام تغییر دوز دارو، در وضعیت روحی خود تغییراتی مشاهده کردید، باید سریعاً با پزشک تان مشورت کنید. هر گونه تغییرات روانی زیر را به پزشک اطلاع دهید:

  • افکار جدید یا تشدید شونده درباره آسیب به خود
  • تشدید اضطراب، بی قراری و رفتارهای خشونت آمیز
  • تغییر در خلق و خو یا رفتار

خانواده یا پزشک خود را از همه ی علایم فوق آگاه کنید. به این ترتیب اگر به هر دلیلی نتوانید به پزشک مراجعه کنید، اعضای خانواده تان به شما کمک خواهند کرد.

عوارض جانبی شایع آمی تریپتیلین کدامند؟

عوارض جانبی زیر، به طور کلی حدود 10٪ از بیماران را تحت تأثیر قرار می دهد.

  • حالت تهوع، استفراغ یا از دست دادن اشتها. راه حل:
  • دارو را همراه غذا یا بعد از غذا مصرف کنید.
  • وعده های غذایی کوچک اما مکرر مصرف کنید و از خوردن غذاهای چرب یا ادویه دار پرهیز کنید.
  • خواب آلودگی یا احساس خستگی. راه حل:
  • از رانندگی کردن یا شرکت در فعالیتهایی که نیاز به تمرکز دارند خودداری کنید.
  • اگر این عارضه ی جانبی شما را آزار می دهد، می توانید داروی خود را در زمان دیگری از روز مصرف کنید. در این مورد با پزشک تان مشورت کنید.
  • خشکی دهان. راه حل:
  • آدامس های بدون قند بجوید، آب نبات های سفت بدون شکر یا تکه های یخ را بمکید و مرتباً آب بنوشید.
  • یبوست. راه حل:
  • آب بیشتری بنوشید (اگر محدودیت مایعات ندارید)، غذاهای حاوی فیبر بیشتری بخورید و به طور منظم ورزش کنید.
  • در صورت نیاز به دارو برای تسکین یبوست، با پزشک یا داروساز مشورت کنید.
  • اسهال. راه حل:
  • برای جایگزینی مایعات از دست رفته، مقدار زیادی آب بنوشید.
  • سرگیجه. راه حل:
  • از حالت نشسته یا خوابیده، به آرامی بلند شوید و از حرکات ناگهانی بپزهیزید.
  • عصبی شدن خفیف. راه حل:
  • این مشکل ممکن است در ابتدای درمان ایجاد شود و با گذشت زمان بهبود می یابد.
  • افزایش وزن. راه حل:
  • به طور منظم ورزش کنید و یک رژیم غذایی سالم و متعادل داشته باشید.
  • سردرد، کاهش میل یا توانایی جنسی. راه حل:
  • اگر این مشکل بر زندگی روزمره شما تأثیر می گذارد، با پزشک خود صحبت کنید.

بیشتر عوارض جانبی ذکر شده در این قسمت، با گذشت زمان بهبود می یابند. در صورت ادامه یا تشدید علایم یا تأثیر آنها بر زندگی روزمره با پزشک خود صحبت کنید.

کاربرد سرترالین، روش مصرف، عوارض جانبی و نکات دیگر

عوارض جانبی نادر اما جدی که نیاز به مراجعه ی فوری به پزشک دارند کدامند؟

علائم آلرژی دارویی شامل یک یا چند مورد زیر است. در صورت مشاهده ی این علایم، سریعا به پزشک مراجعه کنید:

  • ورم صورت، چشم ها، لب ها یا زبان
  • مشکل در تنفس
  • بثورات پوستی خارش دار روی کل بدن

آمی تریپتیلین به ندرت (در کمتر از 1٪ بیماران) ممکن است باعث مشکلات زیر شود:

  • ضربان قلب سریع یا نامنظم
  • گیجی
  • دیدن یا شنیدن چیزهایی که واقعی نیستند (توهم)
  • سفت شدن دست ها یا پاها
  • مشکل در ادرار کردن
  • تاری دید
  • تشنج
  • زرد شدن پوست یا چشم، درد در قسمت فوقانی معده، تیره و قهوه ای رنگ شدن ادرار و یا کم رنگ و خاکستری شدن مدفوع (علائم و نشانه های آسیب کبدی)

اگر هرکدام از این علائم را تجربه کردید، باید مصرف آمی تریپتیلین را متوقف کنید و سریعاً به متخصص بهداشت مراجعه کنید.

تداخلات دارویی آمی تریپتیلین

هنگام مصرف آمی تریپتیلین، از نوشیدن الکل خودداری کنید زیرا ممکن است احساس خواب آلودگی شما را تشدید کند. این دارو ممکن است با داروهای دیگری مانند موارد زیر تداخل برقرار کند:

  • بازدارنده های مونوآمین اکسیداز (MAO) مانند ایزوکارباکسازید، لاینزولید، فنلزین، سلژیلین
  • داروهای ضد روان پریشی مانند کونتیاپین و کلرپرومازین
  • داروهای ضد قارچ مانند تربینافین (لامیزیل) و فلوكونازول
  • والپروییک اسید (دپاکوت)
  • آنتی بیوتیک ریفامپین
  • داروی ضد انعقاد فن پروکومون
  • داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAID) مانند ایبوپروفن
  • وارفارین
  • سایمتیدین
  • آمیودارون
  • کینیدین
  • سوتالول

اگر قصد مصرف داروهای بدون نسخه، مکمل ها، داروهای گیاهی یا داروهای سنتی را دارید، ابتدا با پزشک یا متخصص مشورت کنید تا مطمئن شوید مصرف آنها با آمی تریپتیلین بی خطر است.

روش صحیح نگهداری آمی تریپتیلین

آمی تریپتیلین را در مکانی خشک و خنک و دور از نور مستقیم آفتاب نگهداری کنید. این دارو را دور از دید و دسترس اطفال نگه دارید. برای دور ریختن آمی تریپتیلین، آن را در یک کیسه زباله سیاه بسته بندی کنید و قبل از انداختن آن در زباله یا سطل آشغال، در آن را محکم ببندید.

از مصرف خودسرانه ی آمی تریپتیلین بپرهیزید. این دارو را با دیگران به اشتراک نگذارید حتی اگر علایم بیماری فرد، مشابه علایم شما باشد.

بهترین روشهای کنترل صددرصدی استرس

اگر آمی تریپتیلین را بیش از دوز توصیه شده مصرف کردید، بلافاصله به پزشک مراجعه نمایید. اطلاعات ارائه شده در این مطلب، جایگزین مشاوره ی تخصصی با پزشک نیست. لطفا برای کسب اطلاعات بیشتر، با پزشک متخصص خود مشورت کنید.

منبع ۱ منبع ۲

میلاد حیدری

هدفم از راه اندازی سایت، آموزش هنر و مهارت های لازم برای هموطنان عزیزم در سراسر دنیاست. به امید روزی که آگاهی در بین هموطنانم فراگیر شود. سوالات خود را مطرح فرمایید در حد توان پاسخ خواهم داد.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا