آموزش گام به گام ترسیم پرسپکتیو سه نقطه ای به زبان ساده

پرسپکتیو سه نقطه‌ای برای مواقعی که می‌خواهید از نقطه دیدی بسیار بالا یا بسیار پایین از شیء یا صحنه‌ای رندر بگیرید، عالی است. اغلب اوقات اعوجاجی که سومین نقطه تلاقی به ترکیب بندی شما اضافه می‌کند، تاثیر هنری زیادی دارد و حتی ساده‌ترین مفاهیم را هم جذاب‌تر می‌کند.

چند نکته که باید در نظر داشته باشید

در زمان کار با پرسپکتیو سه نقطه‌ای، چند نکته را باید در نظر داشته باشید.

• تمام خطوط عمودی کانستراکشن به یک نقطه تلاقی سوم ختم می‌شود
• هرقدر نقطه تلاقی را نزدیک‌تر به مرکز بوم قرار دهید، میزان اعوجاج بیشتر خواهد شد
• تمام خطوط افقی کانستراکشن بسته به صفحه‌ای که در آن قرار دارند، به یک نقطه تلاقی ختم می‌شوند
• هرقدر نقطه تلاقی‌تان را دورتر قرار دهید، تصور نهایی نزدیک‌تر خواهد بود و درست شبیه وقتی است که با لنز تله فتو عکس گرفته باشید (اعوجاج بسیار کمی دارد)
• اگر نقطه تلاقی سوم را بالای خط افق قرار دهید، تصویری با «پرسپکتیو دید مورچه» (دید از پائین به بالا) تولید خواهید کرد
• اگر نقطه تلاقی سوم را پایین خط افق قرار دهید، تصویری با «نمای دید چشم پرنده» (دید از بالا به پائین) تولید خواهید کرد

چه زمانی از پرسپکتیو سه نقطه‌ای استفاده کنیم؟

هر وقت نیاز دارید یک صحنه بزرگ بیرونی یا محیط پیچیده داخلی را به صورت واقع گرایانه‌ای رندر بگیرید، این سبک پرسپکتیو به کارتان می‌آید. لطفا توجه داشته باشید که در مقایسه با پرسپکتیو دو نقطه‌ای، این سبک به دلیل وجود نقطه تلاقی اضافی به صرف زمان بیشتری نیاز دارد و بهتر است تنها برای ارائه تصویر نهایی از مفاهیم به عنوان یک گزینه در نظر گرفته شود.

حتما بخوانید: آموزش ترسیم حیوانات: سگ و گرگ و آموزش آناتومی آنها بصورت گام به گام

برعکس پرسپکتیو یک و دو نقطه‌ای، پرسپکتیو سه نقطه‌ای با اضافه کردن یک نقطه تلاقی سوم به شما امکان می‌دهد تصویر نمایشی و تاثیرگذارتری خلق کنید، ولی در کنار این توانایی، خطر اتلاف وقت در این فرآیند هم وجود دارد. شدیدا توصیه می‌کنم قبل از اینکه تصمیم بگیرید از این تکنیک برای انجام کارهای دارای ضرب الاجل استفاده کنید، زمان لازم برای انجام این کار را ذخیره کنید و تمرین داشته باشید. توصیه می‌کنم در سناریوهای زیر از این سبک پرسپکتیو استفاده کنید:

• صحنه‌های بیرونی معماری (فضاهای شهری)
• مفاهیم اشیاء پیچیده (نمای نزدیک)
• هر نوع هنر مفهومی، خصوصا صحنه‌های بزرگتر
• رندرهای داخلی با جزئیات زیاد

نقاط تلاقی‌تان را انتخاب کنید

همیشه به یاد داشته باشید که موقعیت قرارگیری نقاط تلاقی اهمیت زیادی دارد. تمام خطوط به نقطه تلاقی متناظرشان می‌رسند و در نتیجه این انتخاب بر میزان تغییر شکلی که شیء/صحنه شما نمایش خواهد داد، تاثیر می‌گذارد.

به علاوه در پرسپکتیو سه نقطه‌ای، موقعیت قرارگیری نقطه تلاقی سوم حیاتی است. آن را در نیمه بالایی قرار دهید و با پرسپکتیو «دید مورچه» رو به رو می‌شوید.

برعکس، اگر تصمیم بگیرید نقطه تلاقی سوم را زیر خط افق قرار دهید، تصویر نهایی از «نمای دید چشم پرنده» خواهد بود. می‌توانید این نقاط تلاقی را با فاصله مساوی از مرکز بومتان، مثلا روی مرز‌های بوم یا خارج از آن قرار دهید. توجه داشته باشید که هرقدر نقاط تلاقی به مرکز بومتان نزدیک‌تر باشند، بیشتر به نظر می‌آید که تصویر به یک سمت متمایل است. یعنی آن سمتی از شیء که تحت تاثیر این نقطه تلاقی قرار دارد، «فشرده» به نظر می‌آید.

همینطور اگر بخواهید تغییر شکل کانونی در تصویرتان بسیار کم باشد، باید نقاط تلاقی را تا جای ممکن دور از مرکز بوم تان (کاغذ ترسیم) قرار دهید.

مثلث آبی رنگی که در تصاویر بالا می‌بینید، نقطه کانونی را نشان می‌دهند. یعنی درک بصری هر چیزی که داخل این مثلث قرار داشته باشد، آسان‌تر خواهد بود. برعکس هر چیزی که بیرون این ناحیه قرار داشته باشد، تغییر شکل شدیدتری بروز خواهد داد و به روند برنامه ریزی کامل‌تری هم نیاز خواهد داشت، زیرا این عناصر می‌توانند با ترکیب بندی کلی شما در تناقض باشند.

در تمام طول فرآیند خلق تصویر یک نکته بدون تغییر باقی می‌ماند: تمام عناصر موجود در یک صفحه باهم همگرا هستند و نهایتا به نزدیک‌ترین نقطه تلاقی ختم می‌شوند. هر عنصری که تصمیم دارید در سمت راست بسازید (سرمه‌ای)، صرفا با ادامه دادن خطوط کانستراکشن به سمت نقطه تلاقی سمت راست و قطع خطوط کانستراکشن نقطه تلاقی سوم (بالا/پایین) شکل خواهد گرفت.

دید چشم پرنده-همگرایی در صفحه

به همین ترتیب، هر عنصری که تصمیم دارید در سمت چپ بسازید (آبی روشن)، صرفا با ادامه دادن خطوط کانستراکشن به سمت نقطه تلاقی سمت چپ و قطع خطوط کانستراکشن نقطه تلاقی سوم (بالا/پایین) شکل خواهد گرفت.

دید مورچه -همگرایی در صفحه

در اینجا هم مانند پرسپکتیو دو نقطه‌ای، وقتی می‌خواهید به صورت دیجیتال، مثلا در محیط فتوشاپ کار کنید، می‌توانید بوم یا canvas را بسیار بزرگتر از آنچه مورد نیاز است ایجاد کنید و ناحیه‌ای که در تصویر نهایی دیده خواهد شد را با لایه‌ای که به عنوان «کراپ-ماسک» استفاده می‌کنید، تفکیک نمایید. این کار وقتی تصمیم دارید نقاط تلاقی را خیلی دور از یکدیگر و خارج از بوم اصلی‌تان قرار دهید، مفید واقع می‌شود. در طراحی دستی می‌توانید از کاغذ بزرگتری استفاده کنید، ولی در طراحی دیجیتال تنها به چند گام تکمیلی نیاز دارید.

اهمیت این مسئله در پرسپکتیو سه نقطه‌ای بسیار بیشتر است، زیرا هر چقدر فاصله از نقاط تلاقی‌ بیشتر باشد، تغییرات ظاهری صحنه/شیء مورد نظرتان کمتر محسوس خواهد بود.

تمرین

بیایید نگاهی به این تمرین بیاندازیم تا مطمئن شویم مفاهیم اولیه ارائه شده در این مبحث را کاملا فهمیده‌اید. بیایید صحنه‌ای از یک خیابان شهری را خلق کنیم! می‌توانید این مثال را به دلخواه تغییر دهید زیرا در اینجا به یک سری دلایل خاص ما مثال را در حد یک نمونه ساده نگه داشتیم:

• کار را با انتخاب دو نقطه تلاقی آغاز کنید، به طوریکه نقاط مورد نظر ترجیحا بیرون بوم قرار گرفته و تا جای ممکن از هم دور باشند.
• تصمیم بگیرید که می‌خواهید نقطه تلاقی سوم را پایین خط افقتان قرار دهید یا بالای آن
• ساختمانی که در مرکز و پیش زمینه تصویر قرار دارد را ترسیم کنید. نمای رو به جلوی این ساختمان اولین و تنها خط عمودی و قائم تصویر خواهد بود.
• خیابان و پیاده رو را تعریف کنید
• دو یا سه ساختمان دیگر هم در سمت راست و چپ ساختمان پیش زمینه مرکز تصویر اضافه کنید تا صحنه پر شود.
• سایه زنی ساختمان‌ها را انجام دهید و چند پنجره و ورودی اضافه کنید
• چند چراغ خیابانی هم بیافزایید

1- پرسپکتیوتان را تعریف کنید

مرحله 1 نقاط تلاقی‌تان را انتخاب کنید. من تصمیم گرفته‎‌ام پرسپکتیو «دید مورچه» را انتخاب کنم، در نتیجه خط افق در دو سوم پایینی ترکیب بندی و سومین نقطه تلاقی هم با فاصله زیاد در بالای خط افق قرار دارد. محل قرارگیری دو نقطه تلاقی جانبی در این تمرین واقعا اهمیت زیادی نداشت، به همین دلیل تصمیم گرفتم فاصله متقارن را بین این دو نقطه در نظر بگیرم و هر دو را با فاصله کم بیرون بوم قرار دهم. ببینید که سومین نقطه تلاقی با فاصله زیاد بالای این دو قرار گرفته است

مرحله 2 پرسپکتیوتان را تعریف کنید یا بهتر بگویم اینکه موقعیت شما به عنوان بیننده کجا خواهد بود. در این مرحله، تعریف قائده حجم پیش زمینه و اینکه جسم مورد نظر چطور روی زمین قرار خواهد گرفت، اهمیت دارد. کار را با ترسیم خط عمودی نه دهم بالای خط افق آغاز کنید.

مرحله 3 حالا که محل قرارگیری روشن شد، خیابان و پیاده رو را در امتداد کف ساختمان تعریف کنید.

مرحله 4 حالا که موقعیت عناصر بالا را تعیین کردید، با سایه زنی جزئیاتشان را بیشتر مشخص کنید. حتما برای تمام عناصر مربوطه (خیابان/پیاده رو/نمای ساختمان‌ها) لایه‌های جداگانه ایجاد کنید. این کار در ادامه مسیر و در صورتیکه تصمیم بگیرید سایه زنی را با جزئیات بیشتری انجام دهید به کمکتان می‌آید.

2- ساختمان‌های اطراف را ایجاد کنید

مرحله 1 حالا که در مورد ابعاد نهایی حجم مرکزی‌مان تصمیم گرفتیم، وقت آن رسیده که چند عنصر دیگر به ترکیب بندی‌مان اضافه کنیم. لازم است به نسبت بین این ساختمان‌ها و ساختمان اصلی فکر کنیم:

• یک ساختمان عریض در سمت راست
• ساختمان دیگری با عرض کمتر ولی ارتفاع بسیار بیشتر در طرف چپ
• ساختمان دیگری با عرض بسیار بیشتر، ولی ارتفاع خیلی کمتر در منتهی الیه سمت چپ ترکیب بندی‌مان

برای خلق این ساختمان، خطوط کانستراکشن را از بالاترین نقطه تلاقی به سمت پایین می‌کشیم تا به خط پیاده رو برسیم. برای تعیین ارتفاع نمای این ساختمان، خطوط کانستراکشن را از نقطه تلاقی سمت راست تا جایی امتداد دهید که حاشیه سمت راست حجم اصلی‌تان را قطع نماید.

مرحله 2 با حفظ همان پالت سایه‌هایی که در مورد حجم مرکزی به کار بردید، کمی سایه به این ساختمان اضافه کنید. لطفا توجه داشته باشید که من تعمدا خواستم یک مسیر پیاده رو بین دو ساختمان داشته باشم.

مرحله 3 حالا در ادامه کار، ساختمانی را ایجاد می‌کنیم که درست سمت چپ حجم اصلی مرکزی‌مان قرار دارد. بیایید برای ایجاد تنوع این حجم را کمی پشت ساختمان مرکزی و بسیار بلندتر از آن ایجاد کنیم!

برای مشخص نمودن محل دقیق تماس این حجم با صفحه زمین لازم است خطوط کانستراکشنی که از بالاترین نقطه تلاقی تا حاشیه پایین بومتان امتداد دارد را با خطوطی که از نقطه تلاقی سمت راست تا خطوط مربوط به پیاده روها امتداد پیدا می‌کند، قطع نمایید.

مرحله 4 با حفظ همان پالت سایه‌هایی که در مورد حجم مرکزی و ساختمان سمت راست به کار بردید، کمی سایه هم به ساختمان سمت چپ اضافه کنید.

مرحله 5 در نهایت، موقعیت ساختمانی که در منتهی الیه سمت چپ ترکیب بندی‌تان قرار دارد را تعیین کنید. بیایید این ساختمان را در مقایسه با ساختمان کناری کمی کوتاهتر، ولی با عرض بیشتر طراحی کنیم.

فاصله این ساختمان از نقطه کانونی نسبتا زیاد است. به همین دلیل برای تسهیل روند طراحی تصمیم گرفتم، این ساختمان را در همان صفحه ساختمان کناری قرار دهم. به این ترتیب لازم نیست خطوط کانستراکشن دیگری رسم کنید، البته به جز خطوطی که از نقطه تلاقی بالایی می‌گذرد و عرض افقی ساختمان را مشخص می‌کند.

مرحله 6 سایه زنی آخرین ساختمان را انجام دهید. البته در این مرحله تصمیم گرفتم از رنگ‌های واضح‌تری مانند رنگ شیک و زیبای سیاه برای کانتور ساختمان‌هایمان استفاده کنم!

3- اضافه کردن جزئیات را آغاز کنید

مرحله 1 : پنجره‌های رو به خیابان و ورودی همانطور که در مثال‌های آبی و بنفش ابتدای این مقاله آمده، لازم است خطوط کانستراکشن روی نماهای ساختمانتان را به سمت نقاط تلاقی افقی امتداد دهید. به یاد داشته باشید که در ساختمان مرکزی می‌توانید برای محاسبه ابعاد پنجره از خطوط عمودی استفاده کنید.

به علاوه، سعی کنید هر چقدر به سمت منتهی الیه بالایی ساختمان پیش می‌روید، فضای بین پنجره‌ها و اندازه آنها را کاهش دهید (پرسپکتیو باعث می‌شود عناصری که در دور دست قرار دارند، نسبت به عناصری که نزدیک به بیننده هستند کوچکتر به نظر بیایند و بیشتر تحت تاثیر تغییر شکل‌ها قرار بگیرند). خطوط امتداد را بین خط عمودی مرکز تصویر و نقاط تلاقی افقی ترسیم کنید.

4- سایه‌های تکمیلی را اضافه کنید

مرحله 1: آسمان را اضافه کنید پشت ساختمان‌ها، یعنی بین خط افق و حاشیه بالایی بومتان یک لایه اضافه کنید. حالا این لایه را با رنگ روشن پر کنید.

مرحله 2: فاصله بین تیرهای برق خیابان را محاسبه کنید از آنجا که حس کردم ترکیب بندی به جزئیات بیشتری در سطح خیابان نیاز دارد، تصمیم گرفتم بهتر است چند تیر برق/چراغ به خیابان اضافه کنیم. برای انجام این کار باید اول شبکه‌ای خلق و فاصله بین تیرها را در امتداد پیاده رو مشخص کنید. برای انجام این کار می‌توانید از خطوط پیاده رو به عنوان نقاط تقاطع استفاده کنید.

حتما بخوانید: دانلود 10 فیلم بسیار کاربردی آموزش نقاشی بزرگسالان به زبان ساده (گام به گام)

مرحله 3: ارتفاع تیرهای برق خیابان را محاسبه کنید همانطور که برای محاسبه فاصله تیرها روی زمین از خطوط پیاده رو استفاده کردید، برای تعیین ارتفاع تیرهایتان هم می‌توانید از خط عمودی استفاده کنید. می‌توانید با وصل کردن این خط به شبکه‌ای که قبلا رسم نمودید، موقعیت عمودی تیرهایتان را ایجاد کنید. (قاب آبی کمرنگ با خطوط ممتد را در «مرحله 2» بالا ببینید)

کارتان تمام شد، عالی بود!