شاید برای شماهم پیش آمده که عسلی را خریداری کرده اید و پس از مدتی کریستالیزه یا شکرک بزند و با تصور به اینکه عسل تقلبی بوده دیگر از آن عسل استفاده نکنید. شکرک زدن عسل امری طبیعی است و به تقلبی یا اصل بودن آن مربوط نیست. در ادامه دلایل شکرک زدن عسل را برای شما شرح خواهیم داد و به شما خواهیم گفت برای برطرف ساختن شکرک چه کاری انجام دهید.
دلیل شکرک زدن عسل
زمانی که زنبور شهد گیاهان را جمعآوری میکند، با بزاق دهان خود و آنزیمهایی که به آن اضافه میکند شهد را غلیظ میکند. آنزیمهایی که زنبور به شهد اضافه میکند باعث میشود که قندهایی مثل ساکارز که انحلال پذیری کمی در آب دارند به فروکتوز و گلوکز که انحلال پذیری بیشتری در آب دارند تبدیل شود. این کار باعث میشود که زنبورها غذای کم حجمتر اما مقویتری داشته باشند. در نتیجه محصول نهایی همان عسل خواهد شد.عسل یک محلول فوق اشباع است و محلولهای فوق اشباع هم بسیار ناپایدار هستند. و اگر شرایط مساعد برای آنها ایجاد شود قطعا شکرک میزند.
عوامل موثر در شکرک زدن عسل
1- دما
دمای کندو معمولا 35 دجه سانتی گراد است، که ان دما برای عسل پایدار است. هرچه دما پایین تر باشد امکان شکرک زدن عسل بیشتر خواهد شد.معمولا دمای 14 درجه سانتی گراد را دمای شروع شکرک میدانند.در این دما چسبندگی عسل از بین میرود و مواد خارجی آن شروع به رسوب کردن میکند.
2- رطوبت
در واقع آنچه در عسل به صورت بلور در میآید گلوکز است که میزان آن با مقدار رطوبت و آب موجود در عسل رابطه مستقیم دارد. به عبارتی هر چه میزان آب بیشتر باشد میزان گلوکز بیشتر خواهد بود و در نتیجهی آن احتمال شکرک زدن عسل نیز بیشتر خواهد بود.
3- تغذیه زنبور عسل
نوع گیاهی که زنبور از آن تغذیه میکند نیز در شکرک زدن عسل موثر است. این در حالی است که گلوکز موجود در گیاهان مختلف متفاوت است و همین تفاوت گلوکز موجب تغییر در زمان شکرک زدن عسل خواهد شد.
4- اجسام و مواد خارجی
معمولا در عسلهای خام ( عسلهایی که حرارت ندیدهاند) ذرات معلقی از موم، گرده گل و حتی گاهی بدن زنبور وجود دارد که میتواند به عنوان هستهی تبلور عمل کرده و باعث تسریع شکرک زدن عسل شود.
بافت شکرک عسل
بافت شکرک عسل طبیعی، مانند سایر ویژگیهای فیزیکی آن، به شهدگلی که در تهیه عسل استفاده شده، میزان گلوک، رطوبت و یا حتی دمای محیط بستگی دارد. بنابراین بافت عسل طبیعی شکرک زده میتواند بافت خامهای شکل داشته باشد و یا درست مثل دانههای شکر باشد.
با این اپلیکیشن ساده، هر زبانی رو فقط با روزانه 5 دقیقه گوش دادن، توی 80 روز مثل بلبل حرف بزن! بهترین متد روز، همزمان تقویت حافظه، آموزش تصویری با کمترین قیمت ممکن!
عسل طبیعی و شکرک زدن
عسل طبیعی یک محلول فوق اشباع و ناپایدار است و اگر در شرایط مساعد قرار گیرد قطعا شکرک می زند. البته باید زمان شکرک زدن عسل را نیز درنظر گرفت، بسته به نوع گیاه تغذیه زنبورها زمان شکرک از چند هفته تا چند سال است.البته شکرک زدن را نمیتوان فاکتوری برای تشخیص اصلی یا تقلبی بودن عسل دانست، زیرا عسل هایی که با کلوگوز تهیه میشوند نیز ممکن است شکرک بزنند.
از بین بردن شکرک عسل
برای از بین بردن شکرک عسل، تنها شیشه آن را به مدت ۱۵ دقیقه درون آب گرم با دمایی در حدود ۴۰ درجه سانتی گراد قرار دهید.پس از گذشت این زمان آن را از آب گرم خارج کنید و اجازه دهید بقیه عسل با دمای درون خود شکرک را از بین ببرد.
یکی از اشتباهات رایجی که در کارخانه ها و یا در خانه برای از بین بردن شکرک عسل استفاده میشود حرارت بیش از حد و یا حرارت مستقیم است. با حرارت دادن عسل بهطور مستقیم و بدون کنترل، سبب از بین رفتن دیاستازها و تمام مواد مفید عسل شده و علاوه بر این بعد از دمای مشخصی مادهای خطرناک به نام هیدروکسی فورفورال (HMF) در عسل به وجود می آید که مصرف بیش از حد مجاز آن سلامت انسان را تهدید خواهد کرد.
حرف آخر
عسل یک ماده غذایی پرخاصیت است، بنابراین تقلبی و یا اصل بودن آن بسیار حائز اهمیت است، راه های زیادی برای تشخیص اصل بودن عسل وجود دارد مانند شفافیت ، غلظت، طعم و یا حتی حلال بودن در آب. اما آنچه که به طور 100 درصد میتواند اصل بودن یک عسل را تضمین کند آزمایشگاه است.
