در این مطلب نه تنها بهترین داروهای رایج بیماری ms را معرفی می کنیم بلکه تا سال 2023 نیز 3 داروی جدیدتر که برای درمان و کنترل بیماری معرفی شده اند را در انتهای مطلب معرفی خواهیم کرد.
انواع بیماری ام اس (4نوع)
- اسکلروز چندگانه عودت کننده-بهبود یابنده (RRMS): این شایعترین نوع ام اس است. RRMS در 85 درصد افراد مبتلا به ام اس تشخیص داده میشود. افرادیکه به این نوع ام اس مبتلا هستند، با ظهور علایم جدید، دوره ی عود و تشدید بیماری را تجربه میکنند.
- اسکلروز پیشرونده ثانویه (SPMS): در SPMS، ابتدا از نوع بیماری عود و بهبود است اما پس از مدتی پیشرونده می شود.
- پیشرونده اولیه (PPMS): این شرایط معمول نیست و حدود 10 درصد مبتلایان به ام اس را تشکیل میدهد. وضعیت بیماران مبتلا به MS پیشرونده اولیه تقریبا بدتر می شود. ممکن است گاهی وضعیت این بیماران برای مدت کوتاهی ثابت بماند یا بیمار به طور موقتی به میزان اندکی بهبود یابد.
- عود کننده-پیشرونده (PRMS): حدود 5 درصد بیماری ام اس از این نوع است. در ام اس عودکننده-پیشرونده، بیمار از ابتدا دچار پسرفت می شود، اما پیشرفت بیماری همراه با عودهای حاد (بدون بهبودی) رخ می دهد.
20 مهارت اجتماعی کاربردی برای اینکه دوست داشتنی تر باشیم؟
علل ابتلا به ام اس چیست؟
علت دقیق ام اس مشخص نیست اما به نظر می رسد که این بیماری تا حدی ناشی از ژن هایی است که از والدین خود به ارث میبریم و یا ناشی از عوامل خارجی است که ممکن است خطر ابتلا به آن را افزایش دهد. برخی از عواملی که به عنوان علل احتمالی MS مطرح شده اند عبارتند از:
- ژنتیک – MS بطور کامل ارثی نیست اما اگر والدین یا وابستگان درجه 1 به این بیماری مبتلا باشند، احتمال ابتلا به این وضعیت افزایش میابد.
- کمبود نور خورشید و ویتامین D– MS در کشورهای دور از خط استوا، شیوع بیشتری دارد که می تواند به این معنی باشد که کمبود نور خورشید و کمبود ویتامین D در ابتلا به این وضعیت نقش مهمی ایفا می کند. معلوم نیست که آیا مکمل های ویتامین D می توانند به جلوگیری از ام اس کمک کنند یا خیر.
- سیگار کشیدن – احتمال ابتلای افراد سیگاری به ام اس، دو برابر بیشتر از دیگران است.
- چاقی نوجوانان – خطر ابتلا به MS در افرادی که در طول سال های نوجوانی چاق بودند، افزایش می یابد.
- عفونت های ویروسی – بنظر میرسد که عفونت ها، به ویژه آنهایی که به وسیله ویروس اپشتین بار (مسئول تب یا بیماری مونونوکلئوز عفونی) ایجاد شده اند، ممکن است به سیستم ایمنی حمله کنند و دربرخی افراد موجب ام اس شوند.
- زن بودن – زنان 2 تا 3 برابر بیشتر از مردان به MS مبتلا میشوند. دلیل این امر هنوز مشخص نیست.
برای مشخص کردن علل دقیق ام اس و روشهای پیشگیری از آن، مطالعات بیشتری لازم است.
حتما بخوانید: همه خواص و مضرات قهوه اسپرسو
علائم اولیه MS
برخی از رایج ترین علائم اولیه ی ام اس عبارتند از:
- خستگی (این نوع خستگی مداوم و ناشی از فعالیتهای کوتاه و سبک است که بیشتر در پاها ایجاد میشود)
- عدم هماهنگی در عضلات (ایجاد مشکل در تعادل یا هماهنگی پاها)
- احساسات غیر معمول در پوست (مانند سوزنی شدن، درد یا بی حسی)
- کند ذهنی (فراموش کردن چیزها، تمرکز ضعیف، یا گم شدن)
- مشکلات بینایی (تاری دید یا درد در هنگام حرکت چشم)
داروهای ثابت شده تا سال 2018
داروهایی که در بیماران مبتلا به MS مورد استفاده قرار می گیرند برای تغییر دوره بیماری، درمان حملات و کنترل علایم مورد استفاده قرار میگیرند. این داروها به بیماران کمک می کنند تا MS را مدیریت کنند و راحتی و کیفیت زندگی آنها افزایش یابد.
داروهای اصلاح دوره بیماری
داروهای زیر توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) برای کاهش حملات، به تاخیر انداختن سرعت پیشرفت بیماری و یا جلوگیری از دیگر بیماریهای حرکتی تایید شده است.
- داروهای تزریقی
- آمپول آوونوکس
- Betaseron (اینترفرون بتا-1 بی)
- گلاتیرامر استات
- اکستاویا (اینترفرون بتا-1 بی)
- کوپاکسون 20 و 40 میلی گرم
- Plegridy
- ربیف (اینترفرون بتا-1 ب)
- داروهای خوراکی
- تریفلونوماید
- کپسول گینه نیا
- دی متیل فومارات
- کلادریبین
- Siponimod
- داروهای تزریق داخل وریدی
- آلمتوزوماب
- میتوکسانترون
- اکرلی زوماب
- ناتالیزوماب
حتما بخوانید: 8 روش مراقبت از خودمان
داروهای مدیریت عود بیماری
عود بیماری MS ناشی از التهاب در سیستم عصبی مرکزی است که باعث آسیب به غلاف میلین تشکیل دهنده اکسون در نورونهای سیستم عصبی مرکزی می شود. این آسیب علایم MS را ایجاد می کند. اکثر این علایم به تدريج بدون درمان از بین خواهند رفت.
با این اپلیکیشن ساده، هر زبانی رو فقط با روزانه 5 دقیقه گوش دادن، توی 80 روز مثل بلبل حرف بزن! بهترین متد روز، همزمان تقویت حافظه، آموزش تصویری با کمترین قیمت ممکن!
برای عوارض شدید (از جمله از دست رفتن بینایی، ضعف شدید یا عدم تعادل) که با تحرک، ایمنی و یا توانایی کلی فرد تداخل می کند، اکثر متخصصان نورولوژی درمان با کورتیکواستروئیدها را توصیه می کنند. شایعترین روش درمان استفاده سه تا پنج روزه کورتیکواستروئیدهای وریدی است که باعث کاهش التهاب و تسریع روند بهبودی عود میشود. کورتیکواستروئیدها مزایای طولانی مدتی برای حل این وضعیت ندارند. گزینه های دارویی عبارتند از:
- دوز تزریقی سولو-مدرول
- پردنیزون خوراکی با دوز بالا
- ژل ACTH
داروهایی که اخیرا در آمریکا تایید شده اند
در حال حاضر درمان های اصلاح کننده بیماری ام اس (DMTs) بهترین راهکار برای کاهش سرعت پیشرفت این بیماری است. DMT ها دفعات و شدت عود و ضایعات جدید و همچنین پیشرفت معلولیت را کاهش می دهند.
تعداد DMT های موجود در سال های اخیر به سرعت در حال افزایش است و در حال حاضر 15 مورد از آنها توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) تایید شده است. جدیدترین داروی DMT تایید شده، اکرلی زوماب (Ocrevus) است.
1-اکرلی زوماب
FDA در سال 2017 این دارو را برای درمان عود بیماری MS تجویز کرد. اکرلی زوماب اولین مورد برای درمان ام اس پیشرونده اولیه یا PPMS است. تحقیقات انجام شده توسط یک گروه از محققان نشان داده است که اکرلی زوماب بطور قابل توجهی عود بیماری MS و پیشرفت علایم را در PPMS کاهش می دهد.
تحقیقات زیادی که بر روی بیماران ام اس و در محل تخریب میلین صورت پذیرفته بود نشان داد که بیشترین تعداد لنفوسیتهای موجود در محل از نوع T هستند اما داروی اکرلی زوماب بر روی لنفوسیت های b بنا نهاده شده و نتایج شگفت انگیز دارو نشان دهنده نقش لنفوسیت های b در این بیماری است.
آزمایش های بالینی فاز III برای RRMS نشان داد که در مقایسه با اینترفرون بتا-1a، اکرلی زوماب قادر به کاهش میزان عود بیماری تا 47 درصد، کاهش ناتوانایی تا 43 درصد و کاهش ضایعات التهابی مغز به میزان 95 درصد بود.
2-لاکینیمود
لاکینیمود یک داروی تجربی در آزمایشات فاز III برای عود بیماری MS و آزمایشات فاز II برای ام اس پیشرونده اولیه یا PPMS است. لاکینیمود ممکن است مانع از دسترسی سلول های ایمنی به مغز شود. تحقیقات نشان داده اند که لاکینیمود اثرات ضد التهابی و محافظت از عصب را دارد و ممکن است بر روی سطوح برخی از سیتوکین ها(موادی که توسط سلول های ایمنی ترشح می شوند) تأثیر بگذارد.
مطالعات مرحله III لاکینیمود 23 درصد کاهش در میزان عود سالانه در مقایسه با دارونما، 33 درصد كاهش در پیشرفت ناتوانی و 44 درصد كاهش میزان حجم مغز را نشان داده است.
3- داروی MD1003
MD1003 (بیوتین با دوز بالا) در آزمایشات مرحله III برای MS پیشرونده اولیه و ثانویه مورد آزمایش قرار گرفته است. این دارو یک فرم بسیار غلیظ از بیوتین است که آنزیم های فعال شده در رشد سلولی و تولید میلین را فعال می کند. دوزهای بالای بیوتین ممکن است باعث بازسازی میلین شود.
با سلام
همسرم ۱۴ساله ام اس داره
اخیرا دکتر دارو را عوض کردند و ریتوکسی مب تجویز کردند.
بیماری ام اس همسرم در چه مرحله ای قرار داره که این دارو تجویز شده؟