مازوت یا نفت کوره یکی از هیدروکربن های نفتی است که در مراحل پالایش نفت خام بدست می آید. این ماده کیفیت پایین و ویسکوزیته بالایی دارد و در نیروگاه های حرارتی و موارد مشابه از آن استفاده می گردد.
ترکیب مازوت در اروپا و همچنین ایالات متحده، شکسته شده و به گازوئیل تبدیل می شود. در گذشته، مازوت برای گرم کردن خانه ها در کشورهای شرقی و شوروی سابق مورد استفاده قرار می گرفت چون تجهیزات لازم برای تبدیل مازوت به سایر محصولات پتروشیمی وجود نداشت. در کشورهای غربی به کوره هایی که از مازوت استفاده می کنند، کوره های “ضایعات سوز” گفته می شود.
Mazut-100 (مازوت ۱۰۰) نیز نوعی نفت کوره است که با مشخصات خاصی تولید می شود. تفاوت اصلی میان انواع مختلف مازوت ۱۰۰، مقدار گوگرد آن است. مازوت به طور عمده توسط کشورهای آذربایجان، روسیه، ترکمنستان، قزاقستان و ایران تولید می شود. این ماده برای گرم کردن بویلرها (دیگ های بخار) و جهت تولید بخار مورد استفاده قرار می گیرد چون گرمای سوختن بسیار بالایی دارد. محتوای گوگرد، یکی از عوامل مهم در درجه بندی این سوخت است. محتوای گوگرد مازوت، متاثر از منبع اصلی آن است. در حمل و نقل به طور معمول به این سوخت، “نفت کثیف” (Dirty Oil) می گویند و به دلیل اینکه ویسکوزیته بسیار بالایی دارد، پمپ کردن آن به تجهیزات خاصی نیازمند است.
ویدیوی معرفی مازوت
انواع مختلف مازوت 100
همانطور که در بالا هم اشاره شد، تفاوت اصلی بین انواع مختلف مازوت 100، محتوای گوگرد آن است. مقدار گوگرد در هر نوع مازوت، در این قسمت آورده شده اند:
- “گوگرد بسیار کم” مازوت با محتوای گوگرد 0.5٪ است
- “گوگرد کم” مازوت با محتوای گوگرد 0.5-1٪ است
- “گوگرد معمول” مازوت با محتوای گوگرد 1-2٪ است
- “گوگرد زیاد” مازوت با محتوای گوگرد 2-3.5٪ است
به طور کلی مازوت با گوگرد بسیار کم، از مواد اولیه با کمترین مقدار گوگرد تولید می شود. این سوخت حجم بسیار پایینی داشته و صادرات آن کمتر صورت می گیرد زیرا:
- تعداد تولید کنندگان این نوع مازوت در روسیه محدود است و پالایشگاه هایی که آن را تولید می کنند عموماً متعلق به بزرگترین شرکت های نفتی داخلی مانند لوک اویل، روس‌نفت و غیره هستند.
- در روسیه و اتحادیه کشورهای مستقل یا همسود (CIS)، حداقل 50٪ از کل حجم تولید شده مازوت با گوگرد بسیار کم فقط به مصرف کنندگان داخلی در روسیه و CIS فروخته می شود.
- حجم باقیمانده موجود برای صادرات با توجه به سهمیه ایالتی، از طریق مزایده های دولتی، که فقط برای شرکت های داخلی روسیه قابل دسترسی است، فروخته می شود.
مازوت با گوگرد کم تا زیاد در روسیه و دیگر کشورهای CIS مانند قزاقستان، آذربایجان و ترکمنستان، موجود است.
مازوت چیست؟
مازوت (که به عنوان روغن سنگین، سوخت دریایی یا روغن کوره هم شناخته می شود) به سنگین ترین سوخت تجاری به دست آمده از روغن خام اعم از تقطیر یا باقی مانده اشاره دارد. این ماده از تقطیر یا پس مانده نفت به دست می آید. به طور کلی، مازوت به هر نوع سوخت مایعی گفته می شود که جدا از مواردی که دارای نقطه اشتعال 42 درجه سانتیگراد (108 درجه فارنهایت) هستند و در مشعل های پنبه ای یا چوب بری سوزانده می شوند، در کوره یا دیگ های بخار برای تولید گرما یا تولید نیرو استفاده می شوند.
با این اپلیکیشن ساده، هر زبانی رو فقط با روزانه 5 دقیقه گوش دادن، توی 80 روز مثل بلبل حرف بزن! بهترین متد روز، همزمان تقویت حافظه، آموزش تصویری با کمترین قیمت ممکن!
از این نظر می توان گفت که گازوئیل هم نوعی مازوت است. مازوت شامل مخلوطی از هیدروکربن های آلیفاتیک و آروماتیک (مثل بنزن و سایر ترکیبات مشابه) است. بعلاوه ممکن است شامل مقادیری نیتروژن هم باشد. به معنای دقیق تر می توان گفت که مازوت از جمله ترکیب های نفت خام بوده و حاصل تقطیر جزء به جزء آن هنگام پالایش نفت خام می باشد. این ماده بعد از تبخیر بنزین و سایر فرآورده های سبک تر، از نفت خام بدست می آید.
انواع مازوت
- CST 180
- CST 230
- CST 280
- CST 380
- M 100
کاربردهای مازوت
- مازوت در نیروگاه های حرارتی و موارد مشابه مورد استفاده قرار می گیرد. در اروپا و ایالات متحده، ترکیب مازوت شکسته شده و به گازوئیل تبدیل می شود.
- در گذشته در شوروی سابق و در شرق دور از مازوت برای گرم کردن خانه ها استفاده می شد چون در آن زمان تجهیزات لازم برای تبدیل مازوت به سایر محصولات پتروشیمی وجود نداشت. در کشورهای غربی به کوره هایی که از مازوت استفاده می کنند، کوره‌های “ضایعات سوز” گفته می شود.
- در کشورهایی که مازوت تولید می شود، از آن برای گرم کردن بویلرها (دیگ های بخار) و جهت تولید بخار استفاده می شود چون این ماده، گرمای سوختن بسیار بالایی دارد.
انواع دیگر مازوت
- مازوت CST 180
- مازوت CST 380
- مازوت با گوگرد کم
- مازوت با ویسکوزیته کم
مشخصات فنی مازوت
- نقطه ریزش (حداکثر) 5 تا 15 درجه سانتیگراد
- نقطه اشتعال >60 درجه سانتیگراد
- گوگرد کل (حداکثر) 3٪ جرم
- باقی مانده کربن (حداکثر) 13 ٪ جرم
- رنگ: قهوه‌ای تیره مایل به سیاه
- محدوده جوش: 350 تا 650 درجه سانتیگراد
- دانسیته: 950- 1010 Kg/ m³
- نقطه خود اشتعالی: 220- 300 درجه سانتیگراد
- روی (mg/ Kg): 15 Max IP 501
- فسفر (mg/ Kg): 15 Max IP 501
- کلسیم (mg/ Kg): 30 Max IP 501
هر چقدر گوگرد مازوت کمتر باشد، کیفیت آن بهتر است. گوگرد 05/0 درصد، کیفیت فوق العاده ای برای وسایل نقلیه و غیره دارد، در حالی که سایر کیفیت ها برای ژنراتورها، نیروگاه ها و غیره مناسب است.
