بازارهای مالی ساختار و قوانین مختص به خود را دارند به طور کلی به هر بازاری که معاملات اوراق بهادار در آن صورت میپذیرد بازار مالی میگویند. یکی از دریچه های انجام معاملات در بازارهای مالی بورس هستند. البته درکشور ما در کنار بازار بورس نام فرابورس نیز شنیده میشود و حتما از خود پرسیده اید تفاوت این دو بازار سرمایه در چیست؟در این مقاله به صورت جامع به بررسی تفاوت این دو بازارمالی پرداختیم.
ویدیوی آموزشی
اگر ویدیوی بالا سودمند نبود به خواندن ادامه دهید:
بازاربورس
یکی از مهمترین ترین بازارهای مالی که قیمت گذاری و خرید و فروش کالا در آن انجام میشود بازار بورس است.
توی این پک فوق العاده، تحلیل تکنیکال در بورس رو جوری یاد میگیری که تو هیچ کلاس آموزشی یا پک دیگه ای نه دیدی نه شنیدی! بورس رو سریع یاد بگیر وحسابی پول دربیار!
بازارهای بورس در ایران:
1-بورس اوراق بهادار: معامله دارایی های کاغذی
2-بورس کالا: انجام معاملات دارایی های فیزیکی و محصولات
3-بورس انرژی: معامله حامل های انرژی و اوراق بهادار مبتنی بر این کالاها
با این اپلیکیشن ساده، هر زبانی رو فقط با روزانه 5 دقیقه گوش دادن، توی 80 روز مثل بلبل حرف بزن! بهترین متد روز، همزمان تقویت حافظه، آموزش تصویری با کمترین قیمت ممکن!
بازار فرابورس
فرابورس یکی دیگر از بازارهای مالی در ایران است که سهام شرکت ها در آن قیمت گذاری میشود و معاملات صورت میپذیرد. در واقع در بازارفرابورس شرکت های کوچکتر به راحتی پذیرش میشوند.
این بازار وظیفه سامان دهی و هدایت بنگاه های اقتصادی برای تامین مالی خود از طریق بازار بورس را دارد و شرکت ها با ورود به این بازار از تمام مزایای بازار اوراق بهادار میتوانند استفاده کنند.
پس از معرفی این دو بازار باید به مقایسه این دو بازار پرداخته تا به شناختی جامع از این دو بازار دست یابیم. این دو بازار 4 تفاوت عمده دارند که شامل:
1-تعداد بازارهای موجود در این دو بازار
2-نحوه پذیرش شرکت ها
3-ساعات معامله
4-شفافیت معاملات
1- تعداد بازارهای موجود در این دو بازار
بازار بورس شامل:
شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار بر اساس میزان سرمایه ثبت شده؛ درصد شناوری سهام؛ میزان شفافیت؛ سودآوری و …. در دو دسته به نام بازار اول و بازار دوم طبقه بندی می شوند
- بازاراول: شرکت هایی که عملکرد خوبی در قبال سهام داران و بازار بورس داشته باشند در این دسته از بازار بورس قرار میگیرند.
- بازار دوم: حال اگر شرکتی عملکرد ضعیف تر نسبت به بازار اول داشته باشند در این گروه قرار میگیرد و در صورتی که عملکرد خود را بهبود بخشد توانایی بازگشت به بازار اول را دارد.
بازار فرابوس شامل:
- بازار اول: دربازار اول فرابورس علاوه بر سهام شرکتها ، واحدهای صندوق های سرمایه گذاری بانام هم پذیرش و معامله می شوند. همچنین نوسان سهام شرکتها و اوراق پذیرفته شده در بازار اول فرابورس 5 درصد بدون حجم مبنا پیش بینی شده است .در آن سهام شرکتهایی معامله می شوند که آخرین سرمایۀ ثبت شدۀ آن حداقل ده میلیارد ریال و یکسال از زمان بهره برداری آن گذشته و زیان انباشته نداشته باشد.
- بازاردوم: در این بازار ، صرفا سهام شرکتهای سهام عام پذیرفته می شوند. در این بازار سهام شرکتهای زیانده، تازه تاسیس، شرکتهای سهامی خاص که قصد اجرای افزایش سرمایه و تبدیل به سهامی عام را دارند و شرکتهای کوچک پذیرفته شده مورد مبادله قرار می گیرند .در بازار دوم سهام شرکتهایی معامله می شوند که آخرین سرمایۀ ثبت شدۀ آن حداقل یک میلیارد ریال باشد.
- بازار سوم: بازار عرضه محلی ایمن، شفاف و سودمند برای انجام معاملات عمده اوراق بهاداری است که امکان یا شرایط پذیرش در فرابورس را ندارد. انجام عرضه در این بازار مستلزم گذارندن فرایند پذیرش نبوده و با انجام تشریفات اداری در فرابورس، امکان پذیر است.
- ابزار‌های نوین مالی: انواع اوراق با درآمد تضمین شده از جمله اوراق مشارکت، گواهی سپرده بانکی و …که در زمان پذیرش حداقل سه ماه تا سر رسید آنها باقی مانده باشد قابل پذیرش در این بازار بوده به شرطی که بعد از پذیرش، معامله مجدد آنها منحصرا از طریق فرابورس انجام شود.
- بازار پایه: این بازار شامل شرکت هایی با شرایط زیر است:
1-شرکتهایی که به‌دلیل ازدست‌دادن شرایط بازارهای بورس یا فرابورس از بازار مربوطه لغو پذیرش میشوند،در بازار پایه درج‌می‌گردد.
2-شرکتهایی که درخواستی مبنی‌بر پذیرش ندارند.
3-شرکت هایی که نزد سازمان بورس ثبت شده‌اند، اما شرایط پذیرش را ندارند.
2-تفاوت در نحوه پذیرش بورس و فرابورس
یکی از اصلی ترین انگیزه های سازمان بورس برای ایجاد بازار فرابورس پذیرش شرکت هایی کوچکتر و جذب سهام آنان به بازارمالی است.یکی از تفاوت های اصلی این دو بازار مالی در نحوه پذیرش سهام شرکت هاست که این روند در بازار فرابورس زمان کمتر به دنبال دارد. در جدول زیر مختصری از شرایط پذیرش در این دو بازار تهیه شده است.
| شرایط پذیرش | بازار بورس | بازار فرابورس | ||||
| بازار اول | بازاردوم | بازاراول | بازار دوم | |||
| حداقل سرمایه ثبت شده شرکت | 50تا100میلیاردتومان | 20میلیاردتومان | 1میلیارد تومان | 100میلیون تومان | ||
| حداقل سهام شناور | 15تال20درصد | 10درصد | 10درصد | 5درصد | ||
| حداقل تعداد سهام‌داران | 750 تا 1000نفر | 250نفر | 200نفر | – | ||
| سابقه فعالیت شرکت در صنعت مربوطه | 3سال | 2سال | حداقل 2سال | حداقل 1 سال | ||
| سودآوری | 3 دوره سود آوری | 1 دوره سودآوری | 1 دوره سود آوری | – | ||
3-ساعات معامله
معامله در بازار بورس فقط از شنبه تا چهارشنبه از ساعت9 الی12:30 صورت میپذیرد. اما معامله در فرابورس از لحاظ بازه زمانی منعطف تر است. در فرابورس سطح فعلی امکانات الکترونیکی، انجام معاملات ۲۴ ساعته را امکان پذیر کرده که، در مقایسه با یک بورس، مزیت عمده ای محسوب میشود.
4-شفافیت در معاملات
بورس اوراق بهادار مزایایی از قبیل شفافیت قیمت‌ها و کاهش ریسک را به همراه دارد اما در بازار فرابورس به این علت که شرایط معاملات با نظر طرفین قرارداد تعیین می‌گردد، این مزایا به صورت کامل وجود ندارد.
نکاتی در باب پذیرش شرکت ها در فرابورس
پذیرش شرکتهای سهامی عام به کمتر از یک ماه کاهش پیدا کرده است. این کاهش زمان یکی از مزایای ورود شرکت ها با موانع کمتر به بازارهای مالی است.
امکان تامین مالی از محل جذب سرمایه گذاران جدید و افزایش سرمایه یکی از مزایای بازار فرابورس برای شرکت ها است.
شرکتهایی که اقدام به عرضه سهام در فرابورس می‌کنند (به غیر از شرکتهای حاضر در بازار پایه) امکان برخورداری از معافیت مالیاتی تا ۱۰ درصد درآمد خود را دارا هستند.
سهام مورد مبادله در بازارهای فرابورس ایران به دلیل نبود حجم مبنا با معاملات روان‌تر و نقد شوندگی بالاتری رو به رو هستند و عرضه و تقاضا برای این سهام به سرعت متعادل شده و معمولا صف خرید و فروش آنها برای مدت زیادی ادامه نمی‌یابد.
نکات تکمیلی
- سرمایه گذاری در بازار فرابورس نیز همچون بازار بورس با کد بورسی بوده و نیاز به دریافت کد بورسی جدید نیست.
- شرکتهایی که شرایطشان برای پذیرش در بازار بورس اوراق بهادار دشوار است میتوانند به سهولت در بازار فرابورس وارد شوند. این در حالی است که بر اساس مقررات، کلیه مزایای موجود برای شرکتهای پذیرفته‌شده در بورس، برای اوراق بهادار و سهام شرکتهای پذیرفته‌شده در فرابورس نیز تعریف شده‌اند و این دو بازار در عمل فرق چندانی با هم ندارند.
- خرید و فروش در بورس توسط کارگزاران به عنوان متولی اصلی انجام خرید و فروش, انجام می شود. در فرابورس کارگزاران مسئولیت انجام خرید و فروش‌ها را بر عهده دارند. در این بازار کارگزاران حکم واسطه بین خریدار و فروشنده داشته و کلیه معاملات سهام و اوراق بهادار در فرابورس از طرف آنها انجام می شود.
معرفی پیج های اینستاگرام برای آموزش بورس
ازجمله پیج های اینستاگرامی مفید در زمینه آموزش بورس میتوان به موارد زیر اشاره میکند:
و ازجمله پادکست های مفید در این زمینه میتوان به کانال های زیر اشاره کرد:
آموزشهای کاربردی بورس
